Adolescence (2025)

 "මං එයාගෙ වයසෙදි මගෙ තාත්තා මට හොඳටම ගහන්න පුරුදු වෙලා හිටියා. සමහර වෙලාවට එයා කලිසමේ පටිය අරගෙන ඒකෙනුත් මට ගැහුවා. මං ඒ වෙලේ හිතාගත්තා කවදහරි මට දරුවෙක් ඉන්න කාලෙක කවදාවත් මේ වගේ දෙයක් නං කරන්නෙ නෑ කියලා. මං කවදාවත් ඒ දේ කළේ නෑ. ඒත් මට ඊට වඩා හොඳ තාත්ත කෙනෙක් වෙන්න පුළුවන් වුණා ද?..... ජේමි මුළු දවසම කාමරේ ඇතුළට වෙලා නෙ හිටියේ.. එහෙම ඉන්න එකෙන් එයාට හානියක් වෙන්නෙ නෑ නෙ? එයා එහෙම ඉන්න එක ආරක්ෂිතයි කියලයි අපි හිතුවේ.... ඒත් ඇයි එහෙම නොවුණේ? "

.

.

මැදි වයස් පියෙකු වුණු එඩී මිලර් එහෙම කියන්නෙ එයාගේ පුතා ජේමි මිලර් ගැන. ජේමි කියන්නෙ දවසම කම්පියුටරයත් එක්ක ඉන්න, බොහොම අහිංසක පෙනුමක් තියන, කණට ඇහෙන්න කතා නොකරන, වයස 13ක් වෙච්චි දරුවෙක්. බැලු බැල්මට එයා බොහොම සමාන්‍යයි. නමුත් දවසක් එයා අතින් සිද්ද වෙන්නේ ඒ වගේ ළමයෙක් කවදාවත් කරයි කියලා හිතන්නවත් බැරි අසාමාන්‍ය මට්ටමේ වැඩක්. ජේමි කළ දේ තමා එයාගේ ඉස්කෝලෙ ඉන්න එයාගෙ වයසේ ගෑනු ළමයෙක්ව පිහියෙන් ඇනලා මරා දැමීම!!

වයස 13ක් කියන්නෙ ජීවිතේ ලොකු වෙනස්කම් ගොඩක් සිද්ද වෙන්න පටන් ගන්න කාලයකට. යෞවනත්වයට පත්වීම, එහෙම නැත්නම් කෙනෙක් ළමා වයසට සමු දීලා ජීවිතේ ඊළග අදියර වුණ තරුණ වියට පත්වීම කියන සංසිද්ධිය වෙන්නේ ඔයා කාලෙ හින්දා තමයි මේ වයස ඔය තරම් විශේෂ වෙන්නේ. ශාරීරිකව වගේම මානසිකවත් උද්වේගකාරී වෙනස්කම් ගොඩකට ඔය කාලෙදි කෙනෙක් මුහුණ දෙන්න පටන් ගන්නවා. විශේෂයෙන්ම විරුද්ධ ලිංගකයින් ගැන ඇති වෙන ආකර්ශණය එක්ක ඒ ගැන වැඩි පුර අවධානය දෙමින් තමන්ගේ බාහිර පෙනුම සහ ආකර්ශණීය බව අනුව තමන්ව නිතරම අනෙක් අය සමග සංසන්දනය කරමින් අනවශ්‍ය තරම් වදවෙනවා. ඒ වගේම නොයෙක් අදහස් මතවාද දුරදිග නොබලා ඉක්මණින්ම වැළඳ ගන්නවා. දැන් සමාජ මාධ්‍යවල දියුණුව එක්ක විශේෂයෙන් නව යොවුන් වයසේ දරුවෝ ටික් ටොක්, ඉන්ස්ටග්‍රෑම්, ෆේස්බුක් වගේ මාධ්‍ය තමන්ගේ ජීවිත ආදර්ශ ලබා ගන්න තැන් බවට පත් කරගැනීම නම් ලොකු ඛේදවාචකයක්. 2025 අවුරුද්දේ netflix හරහා විකාශය වෙලා ලෝකය පුරා සෑහෙන ලොකු ජනප්‍රියත්වයක් ලබාගත්තු Adolescence කියන්නේ මෙන්න මේ මාතෘකාව මුල කරගෙන නිර්මාණය වුණු කොටස් 4කින් සමන්විත බ්‍රිතාන්‍ය රූපවාහිනී නාටකයක්. මුලින්ම තිබුණ දෙබස ඒ නාටකයෙන් උපුටා ගත්ත එකක්. ජේමිව අපිට මුණ ගැහෙන්නෙ එතනදී.

තාක්ෂණික පැත්තෙන් ගත්තොත් Adolescence කියන්නෙ සෑහෙන විශේෂත්වයක් තියන නිර්මාණයක්. ඒකට හේතුව මේ නාට්‍යයේ කොටස් 4ම නිර්මාණය වෙන්නේ පැයක කාලයක් ධාවනය වෙන අඛණ්ඩ රෑප රාමු 4කින් වීම. පැයක් දිග මේ තනි කොටසකිදි අතර මැදින් ඒ දර්ශණය කැපෙන්නේ නෑ. චරිත සහ අවස්ථාවන් එක්ක කැමරාව එහා මෙහා ගමන් කරනවා පමණයි. තනි කැමරාවකින් මෙහෙම වැඩක් කරන්න ලොකු පුහුණුවක් වගේම හොදම මට්ටමේ ඉවසීමක් අවශ්‍යයි. කියවන්න තිබුණ විදිහට නාට්‍ය කණ්ඩායම එක කොටසක් වෙනුවෙන් සති හතරක් පුහුණුවීම් කරලා පස්වෙනි සතියෙදියි රෑපගත කිරීම කරන්නෙ. එක කොටසක් හරියට රෑගත කරන්න දහපාරකට වඩා උත්සාහ දරලා තිබුණා කියලා තමා කියන්නෙ. ඉතින් වැඩේ තියන බරපතළ කම අමුතුවෙන් කියන්න ඕන නෑ. මේ වගේ බරපතළ වැඩකදී රඟපාන නළු නිළියන්ටත් ලොකු ශ්‍රමයක් වැය කරන්න සිද්ධ වෙනව. මේක කොච්චර ලොකු වෙහෙසක් ද කියනව නම් ජේමි ගේ චරිතය කරන ළමා නළුවා Owen Cooper ට අවසාන දර්ශන වාරයක එක තැනකදී කම්මැලි කමට ඈනුමකුත් යනවා. එතනදී Owen එක්ක රඟපාන අනෙක් නිළිය "ආ.. ඔයාට දැන් මාව එපා වෙලාද" කියල කියනවා. Owen ඒකට හිනාවකින් ප්‍රතිචාරයක් දෙනවා. මේක පිටපතේ නොතිබුණු සිද්ධියක් කියල තමා කියන්නේ. මේ Owen Cooper ගේ පළමුවෙනි රගපෑම බව කියවද්දි නම් සෑහෙන්න පුදුම හිතුණා. පළවෙනි වැඩෙන්ම මෙච්චර රගපෑමක් හිතාගන්න බැරි දෙයක්. ඊළඟට තාත්තාගේ චරිතය කරන Stephen Graham අමතක නොවෙන රංගනයක් ඉදිරිපත් කරනවා. Stephen Graham මේ කතාවේ පිටපත ලියන්නත් දායක වෙලා තියෙනවා. Stephen ලොකුවට කතාබහක් ඇති නොවුණත් විශිෂ්ට ගණයේ නළුවෙක් කියන්න පුලුවන් කෙනෙක්. ඒ බව හිතාගන්න පුළුවන් Stephen රගපාලා තියන චිත්‍රපටි ලයිස්තුව බැලුවාම. Adolescence අධ්‍යක්ෂණය කරන Philip Barantini ම අධ්‍යක්ෂණය කරන තවත් තනිරූප රාමු චිත්‍රපටියක් වන Boiling Point වලත් ප්‍රධාන චරිතය කරන්නේ Stephen Graham ම තමයි. Adolescence නාට්‍ය බලලා ඉවර වෙලා youtube වල Adolescence | Behind The Scenes කියලා සර්ච් කරලා බලන්න. වැඩේ නිර්මාණය වුණු හැටි බලාගන්න පුළුවන් වේවි. ඒකත් බලන්න වටිනවා.

කලිනුත් සදහන් කළා වගේ Adolescence කියන්නේ සමාජ මාධ්‍ය සෑහෙන දියුණු අද වගේ කාලෙක තරුණ ළමයින්ට මේවා බලපෑම් කරන්නේ කොහොමද කියන දේ සහ විරුද්ධ ලිංගිකයින්ව නිවැරදිව තේරුම් ගන්න සහ ඔවුන් එක්ක හොද මට්ටමේ සම්බන්ධකමක් පවත්වන්නෙ කොහොමද කියන කාරණා සම්බන්ධව මේ වයසෙදිම දරුවන් පුහුණු තියන අවශ්‍යතාවය පෙන්වා දෙන රෑපවාහිනී නාටකයක්. ඒ පෙළඹවීම ඇතිවෙන්න ඕන දෙමව්පියන්ගේ පාර්ශවයෙනුයි. දරුවන්ව හොඳ පාසලකට යවලා ඔවුන්ට අවශ්‍ය පහසුකම් අතට පයට ලබා දුන්නාම හැම දේම සම්පූර්ණයි කියලා දෙමව්පියන් හිතනවා නම් ඒක ලොකු වරදක්. අම්මා කෙනෙක්, තාත්තා කෙනෙක් කියන්නේ දරුවාට ජීවිතයට ආදර්ශයට ගත හැකි චරිතයක් වෙන්න ඕන. ජීවිතයට මග පෙන්වා දෙන ගුරුවරයෙක් වෙන්න ඕන. එහෙම නොවී දරුවාට වැරදෙන තැන්වල අහක බලා හිටියම ඒ දරුවා තවත් ජේමි කෙනෙක් වෙන්න තියන අවස්ථාව වැඩියි. හැම දරුවෙක්ම මොකක් හරි දෙයකට විශේෂයෙන් දක්ෂකමක් පෙන්වනවා. ඒ ක්‍රීඩාවෙන් වෙන්න පුළුවන්, කලාවෙන් වෙන්න පුළුවන්, වෙනත් ඕනැම දෙයකින් වෙන්න පුළුවන්. දරුවාගේ මෙන්න මේ හැකියාව තේරුම්ගෙන ඒපැත්තට යොමුකරවීම දෙමව්පියන්ගේ කාර්යයක්. ජේමිගේ ඛේදවාචකය ඇතුළේ මෙන්න මේ අර්බුදයත් තියනවා. ජේමිගේ මේ විශේෂ හැකියාව තේරුම් නොගෙන නිකන්ම කම්පියුටරයක් අරන් දීලා කාමරයට කොටු කරලා තිබ්බාම, නැත්නම් අනික් ළමයි සෙල්ලම් කරන නිසා සෙල්ලම් කරන්න අරගෙන ගියාට එයින් දරුවාට කිසි හොඳක් නොවුණු බව ජේමිගේ අම්මාටත් තාත්තාටත් තේරුම් යනකොට වෙන්න ඕන දේ වෙලා ඉවරයි. අවසාන වශයෙන් Adolescence කොටස් හතර කියන්නේ කෙනෙකුට සෑහෙන ලොකු පරිමාණයකින් ජීවිත අවබොධයක් ලබා දෙන නිර්මාණයක්, ජීවිතය දිහා ආපහු වෙනස් විදිහකට හැරිලා බලන්න පොළඹවන නිර්මාණයක්. Films, TV Series බලන අය, විශේශයෙන් දැනටමත් දෙමව්පියො වෙලා ඉන්න අය නැත්නම් අනාගතයෙ එහෙම වෙන්න බලාපොරොත්තු වෙන අය මේක අනිවාර්යයෙන් බලන්න.

I'm Still Here (2024)

 දේශපාලනික හේතුන් මත සිදු කරන පැහැරගෙන යෑම්, අතුරුදහන් කරවීම් සහ ඝාතන කියන්නේ අපේ රටේ අලුත් දේවල් නොවෙයි. විශේෂයෙන් 80 දශකයේ අග සහ 2000 මැද ගණන්වල වගේ මෑත කාලීන ඉතිහාසය ඇතුළේ පැවතුණු රාජ්‍යන්ගේ අනුහසින් මේ වැනි අපරාධ බොහොමයක් මේ රටේ සිද්ධ වුණු බවත්, ජීවිත දහස් ගණනක් දේශපාලනික හේතු මත විනාශ කර දමා ඇති බවත් ඒ ගැන හොයා බැලුවොත් සොයාගන්න හැකිවේවි. තවමත් දේශපාලන වේදිකාවල මේව ගැන කතාවෙනව සහ එහෙම අතුරුදහන් කරනු ලැබූ සහ මරා දැමූ අය වෙනුවෙන් යුක්තියක් සාධාරණයක් ඉෂ්ඨවෙලා තියනවද කියන ප්‍රශ්නය තවමත් ඉතිරි වෙලා තියනව. ඒක වෙනම කාරණාවක්. නමුත් කොයිතරම් මේව ගැන කතා කළත් ඒ අතුරුදහන් වුණු සහ මරා දැමූ අය අහිමි වීම නිසා ඔවුන්ට සමීපව සිටිය විශේෂයෙන්ම ඔවුන්ගේ පවුල්වල අයගේ ජීවිත වල ඇති වෙලා තියන හිස් කම මකා දමන්න මොන විදිහකින්වත් හැකියාවක් නැහැ. (ඔවුන් ගැන කතිකාවක් ඇති වෙන එක අර්ථයක් නැහැ කියන දේ නොවෙයි කියන්නෙ) ඒ අඩුව දැන්නෙනේ ඔවුන්ට ආදරයෙන් හිටිය අයට මිස වෙනත් කාටවත් නොවෙයි. රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ කවියා එක්තරා ගීතයක පදපේළි අතරේ ලියා තබන්නේ මේ අදහස තමයි.

නුඹ අහිමි වුණේ මටමයි මේ රටට නොවෙයි..

මහ පොළොවට මිස මිනිස් කමට පෙම් නොකරන රටට නොවෙයි..

බිරිඳකට අහේතුකව ස්වාමිපුරුෂයෙක් අහිමි කරනවා කියන්නේ දරුවන්ට පියෙක් අහිමි කරනවා කියන්නෙ ජීවිත කාලයම විඳවන්න සිද්ධවෙන මහා වේදනාත්මක අත්දැකීමක්. තම බලය පවත්වාගැනීම වෙනුවෙන් මිනිස් ජීවිත බිල්ලට ගන්නා දේශපාලකයින් කියන්නෙ කොයිතරම් නින්දිත මනුෂ්‍යත්වය පිරිහී ගිය ජීවින් කොටසක්ද කියන දේ මේ වැනි සිදුවීම් හරහා මතු වෙන එක වළක්වන්න බැහැ. 2024 අවුරුද්දේ ලෝක සිනමාව ඇතුළේ සෑහෙන කතාබහට ලක්වුණ බ්‍රසිලියානු චිත්‍රපටයක් වුණු I'm Still Here නිර්මාණය වෙන්නෙත් මෙවැනි තේමාවක් මුල් කරගෙන.

I'm Still Here චිත්‍රපටියට පසුබිම් වෙන්නේ 1960 යුගයේ බ්‍රසීලය. 1964 දී බ්‍රසීල හමුදාව එටර වුන් සමාජවාදී පාලක João Goulart නෙරපා දමලා රටේ බලය අල්ලා ගන්නව. මේ රාජ්‍යවිරෝධී කුමන්ත්‍රණයට එවකට ලොව පුරා පැතිර යමින් තිබුණ වාමාංශික ප්‍රවණතාව මැඩලීමට වැඩ කරමින් වුන් දක්ෂිණාංක කඳවුරේ ඇමරිකානු රජයේ සහයෝගය ලැබුණු බව රහසක් නොවෙයි. එතැන් පටන් වසර 21 ක් බ්‍රසීලය හමුදා පාලනයකට යටත්ව පවතිනවා. මේ මිලිටරි පාලනය පැවති කාලයේ බ්‍රසීලයේ රජයට විරුද්ධ අදහස් දැරූවන් සහ සමාජවාදී සමාජ දේශපාලන ක්‍රියාකාරීන් විදිහට හඳුනා ගත් බොහොම පිරිසක් දරුණු විදිහට මර්ධනයට ලක්වුණා. වර්තමානයෙ බ්‍රසීලයේ පාලන බලය හොබවන එරට දක්ෂණාංෂික දේශපාලන කඳවුර මේ යුගයේ පැවතුණේ බිහිසුණු ඒකාධිපති පාලනයක් කියන කරුණ බැහැර කරමින් මේ චිත්‍රපටිය වාරණය කරන්න උත්සාහ දැරුවත් එය සාර්ථක වුණේ නෑ. ආදායම් අතින් ඉහළන්ම සාර්ථක වෙමිනුයි චිත්‍රපටිය බ්‍රසීලයේ තිරගත කෙරුණේ. 1960 යුගයේ බ්‍රසීලයේ මිලිටරි රාජ්‍යය පවතිද්දී දේශපාලනික හේතුමත අත්අඩංගුවට ගෙන අතුරුදහන් කරනු ලැබූ කෙනෙක් තමයි Rubens Paiva කියන්නේ. ඔහු බ්‍රසීලියානු සිවිල් ඉංජිනේරුවරයෙක්, දේශපාලන ක්‍රියාධරයෙක්. සියළුදේටම වඩා ඔහු දරුවන් පස්දෙනෙකුගේ පියෙක්, ආදරණීය සැමියෙක්. I'm Still Here චිත්‍රපටිය ගලා යන්නේ Rubens ගේ පවුල, විශේෂයෙන් ඔහුගේ බිරිඳ Eunice මුල් කරගෙන.

මුහුදු වෙරළ අද්දර පිහිටා ඇති Rubens ගේ නිවස නිතරම සතුටින් සිනහවෙන් පිරී ගිය තැනක්. පොඩි පුතෙක් සහ දුවක්, නව යෞවනයේ දියණියන් තුන්දෙනෙක් ඉන්න ගෙදරක් ඒවගේ නොවී තිබුණොත් තමා පුදුම. ඒ අතරේ සමාජවාදී නැඹුරුවත් එක්ක එවකට ලොව පුරා පැතිරුණ නිදහස්කාමී වෛවර්ණ හිපි විලාසිතා, බීට්ල්ස් සංගීතය වැනි දේවල් ඒ නිවස පසුබිමේ අපිට දැකගන්න ලැබෙනවා. දූ දරුවන් සහ බිරිඳ සමග ගෙන ගිය ඔවුන්ගේ පවුල් ජීවිතයේ ප්‍රීතිමත් එකක් බව ඒවායින් ඉඟිකරනවා. නමුත් මිලිටරි රජයේ අඳුරු සෙවණැලි ඔවුන් වටා පැවති බවත් අතරින් පතර සංකේතාත්මකව දැකගන්න ලැබෙනවා. Rubens සහ ඔහුගේ පවුලේ පැවති සාමකාමී විනෝදබර ගතිය කණපිට හැරෙන්න පටන් ගන්නේ දවසක් ආගන්තුකයින් කිහිප දෙනෙක් නිවසට පැමිණිලා ප්‍රශ්න කිරීමකට කියලා Rubens ව රැගෙන යන වෙලාවේ. පසුව Eunice වත් ප්‍රශ්න කරන්න රැගෙන යනවා. දවස් ගණනාවක් හරිහැටි කෑමක් බීමක් නැතිව සිරගතව ඇඳිවත පිටින් හමුදාවේ ප්‍රශ්න කිරීමට ලක්වෙන Eunice අවසානෙදි ගෙදර තමන්ගේ දරුවන් ළඟට එන්න සමත් වෙනවා. නමුත් පෙනෙන ආකාරයට Rubens ඒ තරම් වාසනාවන්ත නැහැ. Eunice රැගෙන ගිය අයම ඇයව ආපහු ගෙදරට ගෙන ආවත් Rubens ආයෙමත් ගෙදර එන්නෙ නෑ. ඔහු නැති වුණා කියලා Eunice ඒ අඩුව ඉන් පස්සෙ කිසිදවසක දරුවන්ට දැනෙන්න ඉඩ හරින්නේ නැහැ. හැකි තරම් දරුවන්ව සතුටින් තියන්නත් තමන්ගේම උත්සාහයෙන් තම පවුල ඉදිරියට ගෙන යන්නත් ඈ වෙර දරනවා. නමුත් පැහැරගෙන යනු ලැබුවායින් පසුව ඔහුට වෙන්නෙ මොකක්ද කියන දේ හොයාගන්න ඈ සියළු උත්සාහයන් ගන්නවා. I'm Still Here කියන්නෙ එක අතකින් දේශපාලනික කතා පුවතක් වගේම තවත් පැත්තකින් තනි ගැහැණියකගේ ජීවන අරගලයක් පිළිබඳ කතා පුවතක්. බ්‍රසිලියානු රංගවේදිනියක වෙන Fernanda Torres නියම විදිහට මේ ගැහැනියගේ ප්‍රතිරූපය තිරය මත නිරූපණය කරනවා. ඒක 2024 වසරට අදාළව හොඳම රඟපෑමක් බව කිව්වොත් වැරදි නැහැ.

I'm Still Here කියන්නෙ සත්‍ය සිදුවීමක් මුල් කරගෙන හැදුණ චිත්‍රපටියක්. තවත් විදිහට කිව්වොත් මේක අවාසනාවට ඇත්ත කතාවක්. 2025 අවුරුද්දෙ තිබුණ 97 වන ඔස්කාර් සම්මාන උළලේදි හොඳම විදෙස් භාෂා චිත්‍රපටියට හිමි සම්මානය දිනා ගත්තෙ මේ චිත්‍රපටිය. කතා කරන තේමාවේ ප්‍රබල කම සහ අදාල ප්‍රස්තුතය සිනමාත්මකව ඉදිරිපත් කරලා තියන ආකාරය එක්ක Im Still Here හැම අතින්ම මේ ආකාරයෙන් සම්මානනීය තත්වයක් ලබා ගන්න සුදුසුයි කියල හිතන්න පුලුවන්. වැදගත්ම කාරණාව තමා මේ අතුරුදහන් කරනු ලැබූ අය, මරා දැමූ අය නිහඬ කරවන්න මොන ආකාරයෙ දේශපාලන යාන්ත්‍රණයක් ක්‍රියාත්මක කෙරුණත් ඔවුන්ගේ හඬ සදහටම නිහඬ කරවන්න ඒ කිසි දෙයකට හැකියාවක් ලැබිල නැහැ කියන දෙය. සිනමාව ඇතුළේදි මේ විදිහට ඉතිහාසය ඇතුළෙ යටපත් කර දැමූ හඬවල් යළි උපදිනවා, ඝාතකයින්ව ලෝකයා හමුවේ නිරුවත් වෙනවා. සිනමාවට කලා මාද්‍යක් විදිහට නිවැරදි භාවිතයක් ඇතුළේ කොයි තරම් දෙයක් කරන්න පුලුවන් ද කියලා නරඹන අපේ ඇස් ඉස්සරහපිට පෙන්වා දෙනවා.