Scenes from a Marriage (1973)

අවුරුදු දහයක ප්‍රීතිමත් විවාහ ජීවිතයක් කියන්නෙ විශේෂයෙන් කතා කල යුතු මාතෘකාවක් බවට පත් වීම ඇතුලෙ තියෙන්නෙම එක්තරා ආකාරයක උත්ප්‍රාසයක්. මොකද විවාහයක් කියන්නෙ ජීවිත කාලය පුරාම එකිනෙකාට ට ආදරය කරන බවටත් ලෙඩ දුකේදීත් සුව සැපේ දීත් ලඟින් ඉන්නා බවට පොරොන්දු වෙමින් ඇති කරගන්න ගිවිසුමකට නිසා. නමුත් සෑබෑ ලෝකයෙදි දකින්න ලැබෙන තත්ත්වය ඊට වඩා සෑහෙන වෙනස්. අවුරුදු ගණනාවක විහාහ ජීවිත ගත කරමින් ඉන්නා බොහෝමයක් දෙනෙකුගෙ අත්දැකීම් විමසල බැලුවොත් තමන් ගත කරන මේ ජීවිතේ විශේෂ සතුටක් හෝ දුකක් නැතිව, විවාහ වුණ නිසා මොන ආකාරයකින් හරි එය පවත්වාගෙන යන බවත් කියාවි. නැත්නම් වෙන් වෙන්න තරම් දැන් ප්‍රමාද වැඩියි, දරුවන් නිසා හරි එකට ඉම්මු.. වගේ අදහසකින් විවාහයක ඒකාකාරී නීරස බව විඳදරාගෙන ජීවිත ගෙවාදමන බව කියාවි. ඇයි එහෙම වෙන්නෙ?

හොඳට ඉගෙන ගන්න, හොඳ රස්සාවක් කරන්න, වාහනයක් ගන්න, ගෙයක් හදන්න, විවාහ වෙන්න, දරුවන් ලබන්න, ජීවිතේට ඉලක්කයක් තියාගන්න කුඩා කාලයෙ පටන් දෙමව්පියන් ගෙන්, සමාජයෙන් අපේ මනසට ඇතුළුකරන්නෙ මෙවැනි දේවල්. ජීවිතය අංග සම්පූර්ණ එකක් කරගන්න නම් ඔය අවශ්‍යතාවන් හැකි උපරිමයෙන් සපුරාගතයුතු බව තමයි කියවෙන්නෙ. මේ අදහස එක අතකින් වරදකුත් නැහැ. නමුත් ඔතැන මඟ හැරුණු යම් දෙයක් තියනව. හිතන්න එක පුද්ගලයෙක් එක්තරා ආකාරයක මෝටර් රථයක් මිලදී ගන්න සිහින දකිනව. ඒ නිසා ඒ පුද්ගලය වෙහෙස මහන්සි වෙලා වැඩ කරල මුදලක් ඉතිරි කරගෙන අවසානෙ මෝටරථයක් මිලදී ගන්නව. සිහිනය යථාර්ථයක් බවට පත්වුණායින් පස්සෙ ඔහුට තවත් සිහින දකින්න යමක් ඉතිරි වෙන්නෙ නෑ. ටික දවසකින් ඔහුට ඒ වාහනය බොහොම සාමාන්‍ය දෙයක් බවට පෙනේවි. එහි කිසිම විශේෂ යමක් ඇති බව නොසිතේවි. ඉක්මනින්ම ඔහු අතෘප්තියට පත්වේවි. ඉතින් මේ හිස් බවෙන් මිදෙන්න  ඔහුට සිද්දවෙනව වෙනත් වස්තුවක් සමග බැඳෙන්න. මිනිස්සු ජීවිතය ඇතුලෙ ලබා ගන්න වෙරවෑයම් කරන බොහෝම දේවල් වල ස්වභාවය එහෙමයි. දැන් මේ ස්වභාවය විවාහය සමග ආදේශ කර බලන්න. ඔබට මුණගැහෙනව ආකර්ෂණීය ගැහැණියක් හෝ මිනිසෙක්, ඔබ දෙදෙනාම ප්‍රේමයෙන් බැඳෙනව, කිසිදාක කිසිම බලවේගයකට ඔබේ ආදරය බිඳ දැමිය නොහැකි බව කල්පනා කරනව. ඉතින් ඔබ දෙදෙනා විවාහ වෙනව. එතනින් එහා කලින් උදාහරණයෙ වාහනයක් ගත්ත පුද්ගලයගෙ ඉරණම මයි.

නමුත් නැහැ, විවාහය දිහා සර්ව අසුබවාදීව බලන්න තරම් ඉක්මන් විය යුතු නැහැ. වෙනස් ආකාරයේ අදහස් ඇති දෙදෙනෙකුට වුණත්, එක මතයක පිහිටල වැඩකටයුතු කරගෙන යන්න හැකියාව තියනව නම් එකිනෙකා වෙනුවෙන් පවතින ගරුත්ව සහ විශ්වාසනීයත්වය ආරක්ෂා වෙනවනම් ඒ විවාහය  ඇතුලෙ ප්‍රීතිමත් බව ආරක්ෂා කරගන්න පුලුවන්. විවාහය ඇතුලෙ සතුට කියන්නෙ දෙදෙනෙක් පොදුවෙ බෙදාහදා ගන්නා යමක්. එතනදි දෙදෙනාටම සිද්දවෙනව තමන්ගෙන් එක්තරා කොටස කැපකරන්න. එය පහසු නෑ. ඒ නිසාන ප්‍රීතිමත් විවාහ ජීවිත ඒ තරම් සුලබ නෑ.

ස්වීඩන් ජාතික ශ්‍රේෂ්ඨ සිනමාකරු Ingmar Bergman නිර්මාණය කල Scenes from a Marriage චිත්‍රපටයෙන් විවාහයක් ගැන තියන මේ යථාර්ථයන් ඉතාම විශිෂ්ට ආකාරයෙන් නිරූපණය වෙනව. විවාහක යුවළක් මුල් කරගෙන ගොඩ නැගෙන  Scenes from a Marriage විවාහයක් ඇතුළෙ පමණක් නොවෙයි දිගු කාලීන ප්‍රේම බන්ධනයකින් බැඳුනු ඕනෑම දෙදෙනෙකුගෙ කතාවක් විය හැකි තරම් සියුම් බවකින් සහ ගැඹුරකින් Bergman මේ කතාව නිර්මාණය කරනව.  Scenes from Marriage නිෂ්පාදනය වෙන්නෙ අඩු වියදමකින් නිර්මාණය වෙන, කොටස් හයක රූපවාහිනි මාලා නාටකයක් විදිහට. රූපවාහිනියෙන් විකාශනය වුණායින් පස්සෙ පැය තුනකට ආසන්න චිත්‍රපටයක් විදිහට Scenes from marriage සංස්කරණය වෙනව.  Marianne සහ Johan යුවළ තමන්ගෙ දහ අවුරුද්දක විවාහ ජීවිතය ගැන එක්තරා සඟරාවකට සම්මුඛ සාකච්ඡවක් ලබා දෙන තැනින් චිත්‍රපටය ආරම්භ වෙන්නෙ. ඔවුන් දෙදෙනා, එකිනෙකා බොහොම ප්‍රිය කරන සාමකාමීව ජිවිතය ගතකරන ඉතාම වාසනාවන්ත යුවළක් බව සැක නැහැ. නමුත් මේ දස අවුරුදු උත්කර්ෂයෙන් එහාටත් කිසිම ගැටලුවකින් තොරව ඒ සතුට පවත්වාගන්න මේ දෙදෙනාට පුලුවන් වේවි ද? 

Marianne විදිහට Bergman ගේ බොහෝමයක් සිනමා නිර්මාණ වල රංගනයෙන් දායක වෙන විශිෂ්ට රංගන ශිල්පිනි Liv Ullmann සහ Johan විදිහට Erland Josephson රංගනයේ යෙදෙනව. මේ දෙදෙනාට අමතරව අවශේෂ චරිත දකින්න ලැබෙන්න අඩුවෙන්. ප්‍රබල වගේම අවස්ථානුචිත දෙබස් බහුලව යොදාගැනීමෙන් Marianne සහ Johan අතරේ තියන බැඳීමත් ඔවුන්ගෙ මනෝභාවයනුත් නිරාවරණය කරනව. ඔවුන් අතරෙ ඇතිවෙන සංවාද සුහදශීලී භාවයෙ පටන් ක්‍රමයෙන් රළුපරළු වදන් හුවමාරුවකටත් නැවත සුහද භාවයටත් හුවමාරු වෙන ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැකියි. එක්තරා නිශ්චිත මොහොතක ඔවුන් අතර ඇතිවෙන ආවේගය උපරිම තැනට ඇවිත් පුපුරා යන්නෙ නැවතත් සාමකාමී බවකට ඉඩ හදමින්. ඒත් ඒ සිහිනෙකින් නොහිතු තැනක දි.

Scenes from a Marriage සිහින පසුපස්සෙ යමින් සිත් රිදවාගන්න නැවත නැවතත් එකෙනෙකා වෙතම බැඳෙන දෙදෙනෙකුගේ ප්‍රේම වෘතාන්තයක් අපිට කියනව. චිත්‍රපටය ගැන Bergman ගේම වචනවලින් කියනව නම්

"පිටපත රචනා කරන්න ගත වුණු කාලය මාස දෙකහමාරක් පමණක් වුණත්, Scenes from a Marriage චිත්‍රපටයෙ මතුවන හැඟීම කෙනෙක් ජීවිත කාලයක් උසුලාගෙන යන තරම් බරැති එකක්