කැරළිකාරී නුඹ

කැරළිකාරී නුඹ

කැරළි කෙහෙරැළි නැතුවට

යාන්තම් හිනාවකටත්

නොපිට හැරවෙන

කෝළ රතු තොල් පෙති අගිස්සෙන්

පිනි හාදු වෙඩි උණ්ඩ වස්වන

කැරළිකාරී නුඹ

කැරළි කෙහෙරැළි නැතුවට

හදවතේ නගරේ

ස්නේහයේ මං මාවත් දිගේ

වීදි සටන් අවුලන..

ජීවිතේ ඔහේ

කාලයේ දිගු මාවතේ

ඇවිදිමින් සිතුලෙස

මග දෙපස

කෙටි තාප්ප පටු බිත්ති මත

ප්‍රේමේ විප්ලව කවි ගීත පබඳින..

ඉඟි බැළුම් මදහස් කැළුම් යට

සැඟවමින් රහස් පණිවුඩ

ඉඳ හිටක

මතකයේ සිතුවම් පටයක 

ඇඳෙමින් රූ රටාවක

ඉසියුම් කඳුළු වායුවෙන්

මගෙ ඇස් කෙවෙණි බොඳ කරන.

තප්පරෙන් පංගුවක ඉඩ ගෙන

දේදුන්නේ හත් පාට මුහු කර

හීන ලෝකේ සිතිවිලි විමානේ

පුරා බිතුසිතුවම් අඳින...

කැරළිකාරී නුඹ

කැරළි කෙහෙරැළි නැතුවට

හදවතේ ඇතුළු නගර මැද

ආලයේ රොමාන්තිකම අරගල 

සිදුකරන..

ප්‍රදීපාගාරයෙ ඇස

මඟ ලකුණු හොයාගෙන

ආවත් ගොඩබිමට නැව

එළිය අඩුවක් නැත

ප්‍රදීපාගාරයෙ ඇස.

නොහඬනු මැනවි මා සොහොන අබියස

Do not stand at my grave and weep 

Poem by Mary Elizabeth Frye

මා මළ පසු

නොහඬන්න මා සොහොන අබියස 

නොවෙසෙමි එතැන මම, නොනිදමි..

හිඳිමි මම

හමා එන සුළං රැල්ලක

සුසිනිඳු හිම පියල්ලක

අහසින් වැටෙන වැසි පොදක

සහල් පැසෙනා කෙතක

හිමිදිරියක නිහඬතාවේ

සියොතුන් අතර පියාසැරියේ..

මම වෙමි දීප්තිමත්ම තරුව අහසේ

කැකුළ, පෙති දිගහරින රහසේ

හාත්පස පැතිරි නිහඬතාවේ වෙසෙමි මම

සියොතුන් ගයන ගීතයෙහි ගැයෙමි

ඔබට හමුවන

හැම ආදරණීය දෙයක් තුළම

මම වෙසෙමි 

මා මළ පසු

නොහඬන්න මා සොහොන අබියස 

නොවෙසෙමි එතැන මම

නොමියෙමි.

Translated by Hashan Randika Dias

නාඳුනන කිරිල්ලී

ඇමතුම අංක 1.

- ගුඩ් මෝනිං සර්, සර්ගෙ නමට පාර්සලයක් තියනව ඩිලිවර් කරන්න. අපි තව පැයකින් වගේ අපි අවොත් සර්ට මේක ගන්න පුලුවන් නේ ද?

- ආහ් ඔව් පුලුවන්..

මම ගෙදරට එන විදිහ කියන්නම්. මම නම් දැන් ගෙදර නෙමේ ඉන්නෙ. මම කෙනෙක්ව එවන්නම්.

- හරි සර්...

...................................................

ඇමතුම අංක 2. 

- මේ අර එනවැයි කියපු එක ඇවිත්. ඔයාට පුලුවන්ද පොඩ්ඩක් ඉස්සරහට ගිහින් ඒක අරගන්න?

- හරි ප්‍රභාත් මම ඒක ගන්නම්..

...................................................

ප්‍රභාත් දුනුසිංහ සහ ශෙහාන් ප්‍රනාන්දු යන අය අතර ඇතිවූ මැසෙන්ජර් සංවාදයකින් කොටසක්...

- ඔව් මචං විශ්වය මටත් පොතක් එවල තිබ්බ ගෙදරටම.

- ඉතිං උඹ කියවන්න ගත්තද පොත? 

- අපොයි නෑ බං මට කොහෙන්ද ඕවට වෙලාවක්.. ගිය පාර බුක්ෆෙයා ගිහින් පොත් ගොඩක් උසස්ං අාවෙ චාපා හින්ද. එයා ඕව කියවනවනෙ බං මැරීගෙන. මට නං ආසාවක් නෑ ලොකුවට.

- මම නං කියවන්න ගත්ත පොත දැන් මැද හරිය යන්නෙ

- මොකක් ගැනද බං ඕකෙ තියෙන්නෙ?

- මේක මචන් සයන්ස් ෆික්ෂන් එකක් පොඩි ෆැන්ටසි ටයිප් එකකුත් තියනව. රොමෑන්ටික් සීන් එකකුත් යනව ඒ අතරෙ. දැනටනම් අවුලක් නෑ කතාව. කියවන්න පුලුවන් එකදිගට..

- ඇත්තට කවුද බං හිතුවෙ මේකා පොතක් ලියයි කියල. එෆ බී එකේ අකුරු කොට කොට හිටිය මිස.

- හැබැයි මූ නමක් හදාගත්තෙ ඔය එෆ් බී එකෙන් තමා..

- ඔව් ඒක ඇත්ත..

...................................................

චාපා ඉන්දීවරී සහ වාසනා ලක්මාලි නැමැති අය අතර සිදු වූ මැසෙන්ජර් සංවාදයකින් කොටසක්..

- මම ඔන්ලයින් ඕඩර් කරල ගෙන්නගත්තෙ ඔයත් අරගන්න..

- නෑ ඕක ලියපු විශ්ව මගේ හස්බන්ඩ් ගෙ හොඳ යාලුවෙක්. එයා ගෙදරටම කොපියක් එවල තිබ්බ.

- එහෙමද ෂෝක් නේ එහෙනම් ඔයා කියවන්න ගත්තෙ නැද්ද?

- පොඩ්ඩක් කියෙව්ව මං..

- කොහොමද කතාව.. අ.පො.ස වෙන එකක් නෑ නෙ ?

- නෑ නෑ ඒක හොදයි. ඔයා කියවලම බලන්නකො..

...................................................

විශ්ව වර්ණකුළසූරිය නමැති අය ඉරිදා "රිවිකිරණ" පුවත් පතට ලබා දුන් සම්මුඛ සාකච්ඡාවකින්..

- ඔබ ෆේස්බුක් සමාජ ජාලය නිසා ලේඛකයෙක් වුණ අයෙක්. මම එහෙම කිව්වොත් ඒක නිවැරදියි නේද?

- නැහැ, ඇත්තටම ඒක වැරදියි. ෆෙස්බුක් අවකාශය අපිට ලියන්න ඉඩක් හදල දෙන බව ඇත්ත. ඒත් ලියන්න නම් ෆෙස්බුක් එකවුන්ට් එකක් විතරක් තිබිල මදි.. වැදගත් ම දේ තමා ලියන්න දෙයක් තියෙන්න ඕන. මුලු ලෝකෙට ඇහෙන්න කෑගහල කියන්න බැරි නමුත් ලිවීමක් ඇතුලෙ පමණක් මුදාහැරිය හැකි යමක් තියෙන්නම ඕන. ලිවීම පටන් ගන්නෙ එහෙම. මම ලියන්න පටන් ගත්තෙ මට එහෙම කාටහරි කියල ඉවර කරගන්න බැරිවුණ රිදුමක් ජීවිතේ තිබුණ හින්ද. ඒ දේවල් ලියන්න මම පෙළඹුනා. මට කියල පොඩි ඩයරියක් තිබ්බ ඉස්සර. මං ලිව්ව ඒකෙ. ඊට පස්සෙ ඒව නැවත නැවත කියවද්දි තව ඔපමට්ටම් කරල ගත්තම තව කෙනෙකුට කියවන්න යමක් තියන ලියවිල්ලක් බවට පත්කරගන්න පුලුවන් නේද කියල මට හිතුණ. ඒව මගේ ෆසබුක් එකවුන්ට් එක හරහා මුදාහරින්න මම පෙළඹුනේ එහෙම.

ඔබ කියනව ඔබව ලියන්න පෙළඹවුවෙ ඔබම වින්ද වේදනාවන් කියල. අපි හැම කෙනෙක්ම ජීවිතේ කටුක අත්දැකීම් විඳිනව නෙ. ඉතින් ඇයි හැම කෙනෙක්ම ලියන්න පෙළඹෙන්නෙ නැත්තෙ.?

මම හිතන්නෙ අපි ලිවීමට පෙළඹන්නෙ ඒ හේතුව නිසාම විතරක් නෙමේ. පොතපත කියවන්න අපිට තියන ඇබ්බැහි කම තමා ලිවීමේ ආසාව වැඩි දියුණු කරන්නෙ. රිදුමක් තිබුණ පමණින් ලියන්න බෑ. හැබැයි හැබෑම යමක් ජීවිතේ අත්විඳින්න ඕන. ඒක තමා අවශ්‍ය. මනස අවුලුවාලන තරම් දුක් ගින්නක්., හදවතේ අන්තිම පතුලම ස්පර්ශ කරන්න තරම් දැනෙන ප්‍රේමයක් නැත්නම් ඒ වැනි යම් දෙයක්.

- විශ්ව ගේ නවකතාව විද්‍යා ප්‍රබන්ධයක් විදිහට හැඳින්වූවට ඒක ඇතුලෙ ප්‍රේම කතාවකුත් අපි දකිනව. ඇත්තටම විශ්ව මේක විද්‍ය ප්‍රබන්ධයක්ද එහෙම නැත්නම් ප්‍රේම කතාවක් ද?

විද්‍යාව විසින් කරන්නෙ මොකක්ද කියල අපි වටහගන්න ඕන මුලින්. විද්‍යාව පැවැත්ම අරගන්නෙ වාස්තවිකව. අතට අරගෙන මේ පංච ඉන්ද්‍රියයන්ගෙන් විමසල ප්‍රත්‍යක්ෂ කරගන්න පුලුවන් දෙයක් විදිහට විද්‍යව ලෝකය දිහා බලන්නෙ. ඒ මේ කතාවෙ මතුපිට තලය. පැවැත්ම බවට පත්වීම තමා ප්‍රේමය කියන්නෙ. ඒක තමා ජීවිතේ ඇතුළු හරය. මගෙ කතාවෙ යටිපෙළත් ප්‍රේමය.

එ් කියන්නෙ විශ්ව පෙම්වතෙක් ද?

ඒ ප්‍රශ්නෙට මම උත්තරයක් නොදී ඉන්නම්..

...................................................

"නාඳුනන කිරිල්ලී" නම් ෆේස්බුක් ගිණුමක පළ කර තිබූ සටහනකි...  

ඔබව මුණගැසීම ජීවිතයේ කවර නම් වූ අසිරිමත් සිදුවීමක් දැයි මම තවමත් සිතමි. කිරිල්ලියක වූ මා හට අහස නම් නුහුරු නුපුරුදු තැනක් වූයේ නැත. නිදහසේ අත්තටු විදහා මම රිසිසේ පියා සැලීමි. මගේ ජීවිත තුල තිබූ ඒ සැනසීම සහනය මම නොඅඩුව අත්වින්දෙමි. ඒ අතර වසන්තය උදාවී ඒ අහස යට තුරුවැල් මලින් බර විය. හමා ආ මඳ පවන ගත දැවටී ගෙන ආවේ සිහිලසකි. එහෙත් ඒ මඳ පවනම නැවත කුණාටුවක් බවට හැරුණි. වසන්තයේ පිපි මල් වියැකී ගියේ නොසිතු පරිදේදෙනි. ඉන්පසු උදාවූයේ හිම මිදෙන බොහෝ කටුක වූ සීත සමයකි. මා ශීතලෙන් ගල් ව මියැදෙමින් සිටියෙමි. ඔබ ආවේ එවිටය. ඔබ ඒ රුදුරු හිම පියලි එකින් එක පිසදා හැරියේ ය. දරා ගත නොහැකි සිසිරයක ඔබ මට උණුහුම ගෙන ආවේ ය. ඔබ මුල් වරට දුටු දින මට අද මෙන් මතකය. ඒ උදෑසනම අවදිව වැඩට දිවීම මා හට එපා වී තිබූ සමයකි. මුණගැසෙන හිත්පිත් නැති අසහනකාරි මිනිසුන්ද, ඊර්ෂ්‍යාකාර ගැහැණුන්ද මා හට රාජකාරිය නොව ජීවිතයම එපා කර තිබුණි. ඒ අතර ඔබ ආවේ ය. මුල් වතාවේ ඔබ දුටු කළ මා හට දැණුන ඒ විදුලියක් වන් හැඟීම මම විස්මයට පත් කරලීය. ඔබ සිනාසෙන විට එහි රැවිටිකාර සැඟවුණු අරුත් ඇති බවක් මට දැණුනේ නැත. ඔබ සිනාසුනේ හදතිනි. එහි තිබුනේ අව්‍යාජ බව මිස අන් යමක් නොවේ. මා ඔබට ප්‍රිය වූයේ එතැනිනි. යමෙකු ගැන මට එලසින් දැනුන බවක් මතකයේ නැත. ඔහු ගැන පවා නැත. ඔහු ඉතාම තාර්කිකවද, බුද්ධිමත්වද කරැණු කාරණා වටහා ගැනීමට සමත් බව ඇත්තකි. එහෙත් ඔබ තුල ඔහුටත්, මට හමු වූ අන් යමෙකුටත් නොතිබු යමක් තිබුණි. ඔබටත් මටත් එකිනෙකා හා කතා බහ කරන්නට බොහෝ නිදහස ලැබුණි. ඔබ බොහෝ සේ පොත පත කියැවූ, සමාජයද මිනිසුන්ද වෙනස් විය යුතු යැයි සිතූ. සොබාදහමට ආදරය කළ කෙනෙකි. ඔබේ සිතිවිලි මට වටහාගත හැකි විය. මම ඒවාට ආදරය කලෙමි. අයිති විම, හිමි කරගැනීම අපහට උරැම නැති බව දැන සිටියෙමි. ඔබට කිසිදාක මගේ වන්නනට ඉඩක් තිබුණේ නැත. මගෙත් ඔහුගෙත් විවාහයට සියලු කටයුතු සූදානම් වී හමාරය. දැන් ආපසු හැරීමක් නැත. එහෙත් ඔබට ආදරය කිරීමෙන් මා වළක්වාලීමට ඒ කිසිත් සමත් වුයේ නැත. අප මුණගැසුණු සීමිත වාර ගණන මම මතකයට නොකැඳවමි. දැන් ඒවා වේදනාවක් මිස අන් යමක් මට නොගෙනෙන නිසා ය. අවසාන වතාවේදී ඔබ ඉතා මෘදු ලෙස මගේ නළලත සිපගත්තේය. ඉන් පසු මගේ කම්මුලද යළිත් දෙවරක්. ඒ මොහොත තවත් දිගු වූනානම් යැයි මම තවම සිතමි. නැවතත් ජීවිතයේ රිසිසේ පියඹා ගොස් තටු අහිමි වූ එකියක සේ කිසිදා නිමා නොවෙනා ඒ රිදුම හදවතේ දරා සිටිමි. එය කිසිදා සුව නොවන එකකි. ඔබ ඔහුව ද හඳුනන බව දැන මා පුදුම වූයේ නැත. ඒ වෙනුවට මම දුක් වුණෙමි. නැවත ඔබව මට දකින්න ලැබේවි. පැරණි කැලැල් නැවතත් පැරේවි. මා හිත හදාගත්තේ ආයෙත් ඔබ නොදකින්න ය. ඒත් තව වරක් හෝ ඒ සිනහව දකින්න ලැබේ යැයි මේ හදවත ආසාවෙන් පසුවන්නේය. දැන් ඔබ ඔබේ වේදනා පිට කර හරින්නට නවකතාවක් ලියා ඇත. මම එය කියැවීමි. ඔබ අපේ කතාව සියුම් ව එහි ලියා ඇත. මම හඬන්නද... සිනාසෙන්නද... මා දන්නේ නැත. එහෙත් වේදනා විදින්නේ ඔබ පමණක් නොව. මම මගේ වේදනාව පිට කර හැරීමට නවකතා කීයක් ලියන්න ඕනෑ ද... ඔබට තරම් ලස්සනට ලියන්න මට නොහැක..අනේ මම ඔබ වුණානම්..

...................................................

ඊට වසර දෙකකට පෙර ප්‍රභාත් දුනුසිංහ සහ චාපා ඉන්දීවරී යන අයගේ විවාහ උත්සවය දා..

- මේ ඉන්නෙ යාලුවෙ ටික චාපා. එකට ඉස්කෝලෙ ගිය එක පන්තියෙ හිටපු සෙට් එක. ඉන්න මං ඔයාට අඳුන්වල දෙන්නම්. මේ ඉන්නෙ සංඛ, මලිත්, අනුරාධ, ශෙහාන්, සමීර, රසික, විශ්ව..

- ආහ් එයාව මම දන්නව නෙ මම කිව්වෙ ඔයාට.

- එහෙමද මට මතකයක් නෑ නෙ. එන්න කට්ටියම ෆොටෝ එකකට ඉන්න.

- විශ්ව පොඩ්ඩක් චාපා ඉන්න පැත්තට ලං වෙන්න.

- පොඩ්ඩක් ලං වෙනව මනුස්සයො, ඇඟේ ගෑවුණා කියල මැරෙන්නෑ..

- මූගෙ ලැජ්ජාව බලපංකො.

- හරි ඔහොම්ම ඉන්න කට්ටියම

"ක්ලික්"

.

About Elly (2009)

ඉරාන සිනමාව ලෝකයෙ අවධානයට පත්වෙන්නෙ 80 දශකයෙ අග සහ 90 දශකයෙ මුල ඉඳන්. 1932 අවුරුද්දෙ පළමුවෙනි කතා නාද චිත්‍රපටය නිර්මාණය වීමත් එක්ක සිනමාපට බිහිවීම දිගින් දිගටම සිදුවුණත් කැපීපෙනෙන දියුණුවක් ඉරාන සිනමාව තුළ ඇතිවෙන්නෙ 80 අග පටන්. යුරෝපියානු කලාත්මක සිනමාවෙන් පන්නරය ලබල තමන්ගෙම අනන්‍යතාවක් සහිත සිනමාවක් බිහිකරගන්න ඉරාන සිනමාකරුවන් සමත්වුණා. මැදපෙරදිග මේ කලාපය නිතරම යුද ගැටුම්, දේශපාලන අවුල් වියවුල් වලින් පිරීගිය තැනක්. ඔවුන් ගෙ කලාව වැඩිදියුණු වෙන්නෙ එවැනි පසුබිමක. විශේෂයෙන් ඉරානය තුල තිබෙන දැඩි සංස්කෘතික නීති රීති හමුවේ මේ සිනමාකරුවන්ට තමන්ගෙ නිර්මාණ ඇතුලෙ යම් සීමාවන් පනවාගන්න බොහෝ අවස්ථාවලදි සිදුවුණත් ඔවුන් ඒ අභියෝගය ජයගන්නෙ ඉතාම නිර්මාණශීලීව.

අබ්බාස් කිරොස්තාමි, අස්ගර් ෆර්හාඩි, මජීඩ් මජීඩි වැනි අය ඉරාන සිනමාව ඉහළට මට්ටමකට අරගෙන එන්න දායක වුන සිනමාකරුවන් විදිහට හඳුනා ගන්න පුලුවන්. ලෝකයෙ තිබෙන ප්‍රධාන පෙළේ හැම සිනමා උළෙලකම මේ චිත්‍රපට ඇගයීමට ලක්වී තිබෙනව. 1998 අවුරුද්දෙ කිරොස්තාමිගේ Taste of Cherry සිනමාපටයට ප්‍රංශයෙ කාන්ස් සිනමා සම්මාන උළලේ පිදෙන ඉහළම සම්මානයක් වුණ palme d'or සම්මානය හිමිවෙනව. ෆර්හාඩි ගෙ The Separation, The Salesman චිත්‍රපට ඔස්කාර් සම්මාන උළලේ හොඳම විදෙස් භාෂා චිත්‍රපටවලට හිමි සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබීම ඒ ජයග්‍රහණයන් උපරිම මට්ටමකට ගේනව. ජීවිතේ කටුක ස්වරූපය ඒ අයුරුන්ම සිනමාවට නගන යාතාර්ථවාදී සිනමාවක් විදිහට අපිට ඉරාන චිත්‍රපට හඳුනාගන්න පුලුවන්. විශේෂයෙන් ෆර්හාඩි වගේ සිනමාකරුවෙක් ඉරාන සමාජයෙ දැඩි සංස්කෘතික පීඩනය, පවුල ඇතුලෙ එකිනෙකා මත පැටවෙන අධිපතීන්වය, ඒ නිසා ඇතිවෙන මත ගැටීම් සහ මානසික බිඳවැටීම් තමන්ගෙ චිත්‍රපට වලට වස්තු විෂය කරගන්නව. ඔහුගේ About Elly චිත්‍රපටය තිරගත වෙන්නෙ 2009 අවුරුද්දෙ. ලොව පුරා ඩොලර් මිලියන හතක ආදායම් වාර්තාවක් එක්ක About Elly ඉතිහාසයෙ දෙවන වැඩිම ආදායමක් ඉපැයූ ඉරාන චිත්‍රපටය බවට පත්වෙනව. ප්‍රථම ස්ථානය හිමිවෙන්නෙ ෆර්හාඩි ගේ ම A Separation චිත්‍රපටයට. කලාත්මක අතින් වගේම ආදායම් අතිනුත් සාර්ථක සිනමා නිර්මාණන් බිහිකරගැනීමට හැකිවීම ඉරානය ලැබුව සුවිශේෂ ජයග්‍රහණයක්. 

නීති විද්‍යාලයේ එකට ඉගෙනුම ලබපු කීපදෙනෙක් තමන්ගෙ පවුල්වල අය එක්ක දවස් තුනක විනෝද චාරිකාවක් යමින් ඉන්නව. ටෙහෙරාන් නගරෙ ඉඳන් මුහුදුබඩ පළාතකටයි ඔවුන් ගමන් කරමින් ඉන්නෙ. ඔවුන් අතරෙ ඉන්න Sepideh (මේ පෝස්ටරයෙ ඉන්නෙ ඇය) තමන්ගෙ දියණියගේ පෙරපාසල් ගුරුවරිය වුණ Elly වත් මේ ගමනට අරගෙන එනව. Ahmed එන්නෙ ජර්මනියෙ ඉඳන්. ඔහු බිරිඳගෙන් දික්කසාද වෙලා ඉන්නෙ. Sepideh ගෙ අරමුණ Ahmed සහ Elly එකතුකරවීම. මුහුද ආසන්නයෙ නිවාසයක ඔවුන් නවතින්නෙ. දෙවනි දවසෙ කණ්ඩායමේ ගැහැණු පාර්ශ්වය අවශ්‍ය දේවල් තියෙන්නෙ කීපයක් රැගෙන එන්න නගරයට යනව. පිරිමි වොලිබෝල් ක්‍රීඩාකරමින් ඉන්නව. Elly දරුවන් තිදෙනා එක්ක වෙරළේ සෙල්ලම් කරමින් සරුංගල් යවමින් බොහොම කෙළෙදෙලෙන් පසුවෙන බව පේනව. එක දරුවෙක් මුහුදේ ගිලෙන්න යන බව පිරිමි කණ්ඩායම දැනගන්නෙ ඔය අතර. ඔවුන් ඒ දරුවා බේරාගෙන ගොඩට ගේන්න සමත්වෙනව. දරුවන් බලාගන්න ඔවුන් එක්ක නතර කර ගිය Elly පේන්න නැහැ. හැම දෙනෙක්ම ඇයව හොයනව. කිමිදුම් කරුවන් මුහුදේ කිමිදිලා ඇයව හොයනව. ඒත් Elly ගැන සලකුණක් වත් නෑ. Elly කවුද කියල යමක් දන්නෙත් ඇයව යන්තමින් හරි හඳුනන්නෙත් Sepideh පමණයි. විනෝද ගමන ගිය කණ්ඩායම Elly ගැන තොරතුරු හොයන්න පටන් ගන්නව. ක්‍රමයෙන් ප්‍රශ්නය තවත් සංකීර්ණ අතට හැරෙන බවක් පෙනෙන්නෙ. දවස් තුනක් විනෝදයෙන් ගත කරන්න පැමිණි කණ්ඩායමකට අවසානෙ මුහුණදෙන්න සිද්දවෙන්නෙ සිහිනෙන් වත් නොපැතූ අත්දැකීමකට.

ආරම්භයේ දි සිනාවන්ගෙන් පිරුණු නැටුම් ගැයුම් වලින් ප්‍රීතියෙන් උතුරායන ස්වභාවයක් ගත්තත් කතාව ක්‍රමයෙන් අඳුරු ස්වභාවයක් ගන්න හැටි නිරීක්ෂණය කරගන්න පුලුවන්. කතාව අවසන් වෙන්නෙ ඒ ඛේදජනක බව උපරිම තැනට ගෙනෙමින්. ෆර්හාඩි ගේ අනෙක් චිත්‍රපට වලත් ඔහු පවුලක් ඇතුලෙ, මිනිස් සම්බන්ධතාවන් වල ඇතිවන ගැටුම්කාරී තත්ත්වයන් ඉතා සූක්ෂමව සිනමාවට ගන්නව. ඒ තුලින් ඔහු නරඹන්නන් ඇතුලෙ ඇති කරන කම්පනය ඉතාම ප්‍රබලයි. ෆර්හාඩි ගේ හැම චිත්‍රපටයකම වගේ මේ ලක්ෂණය දැකගන්න පුලුවන්. මම හිතනව මේ චිත්‍රපටයෙ යටි පෙළ තුළ ඔහු මතුකරන්න උත්සහ කරන්න බැඳීම් වල තියන ආදරණීයබව, එකිනෙකාට දක්වන ගෞරවය, ආරක්ෂාකාරිබව වැනි දේවල් ගිලිහුණාම ඇතිවන කණගාටුදායක තත්ත්වය. ඒ කිසි දෙයක් ඔහු මතුපිට තලයෙදි නිරාවණය කරන්නෙ නෑ. මතුපිටින් අපි දකින්නෙ අභිරහස් විදිහට අතුරුදහන් වුණ තරුණියක් සොයාම ගැන කතාවක්. නමුත් "ඇය කවුද" කියල අපි වටහාගන්න තරමට "ඇයට වුණේ මොකක්ද" කියන කාරණාව ගැන අපි අවබෝධයක් ලබනව. හොඳ කලාකෘතියකින් කරන්නෙ නිතරම එය කියවන, නරඹන කෙනෙක් සිතන්න යොමුකිරීම. තමන්ගෙ අත්දැකීම් නැවත විමසමින් ජීවිතය ගැන අලුතෙන් සිතන්න පෙළඹවීම. ඒ තමා කලාකෘතියක කාර්‍ය. ඒ අනුව අස්ගර් ෆර්හාඩි ගේ About Elly චිත්‍රපටය ඉහළ ගණයේ කලාකෘතියක් බව නිසැකවම හඳුන්වාදිය හැකියි.

The Platform (2019)

මේක The Platform චිත්‍රපටය බැලුවට පස්සෙ මට හිතුණ දෙයක්. හිතන්න එකිනෙකා නාඳුනන මිනිස්සු දහ දෙනෙක් ඉන්නව. කවුරුහරි කෙනෙක් මේ අය ඉන්න තැනකට සල්ලි ගොඩක් ගෙනත් තියල මෙහෙම කියනව. "මේ මුදල් ඔක්කොම අයිති ඔබට. ඒනිසා තමන් කැමති ප්‍රමාණයක් මෙතනින් අරගන්න". ඉන්පස්සෙ මොකක් වේවිද. එතන තියන මුදල් ප්‍රමාණය හරියට ගැණල දහදෙනාම සමානව බෙදාගනී ද. නැත්නම් එකිනෙකා පොරකාගෙන තමන්ට අතට අහුවෙන අහුවෙන තරම් සාක්කුවලට පුරවාගනී ද. බොහෝ වෙලාවට මිනිස්සු හැසිරෙන විදිහ අනුව දෙවනි එක වෙන්න ඉඩ තියන බව හිතන්න පුලුවන්. මොකද අපි දැකල තියනව මිනිස්සු පෝලිම් වල පුලුවන් තරම් තමන් ඉස්සරහට යන්න හදන හැටි. බස් වල, කෝච්චි වල සීට් එකක් අල්ලගන්න පොරකන හැටි. අඩු වැඩි වශයෙන් අපි හැමකෙනෙකුම එහෙම තමා ගොඩක් වෙලාවට. හොඳ උදාහරණයක් පහුගිය දවස් ටිකේ කොරෝනා අවදානම මතුවෙන්න පටන් ගත්තු දවස් වල මිනිස්සු කඩ සාප්පු සුද්ද වෙන්නම බඩු ගොඩගහගත්ත හැටි. කෙනෙක් තමන්ට පුලුවන් මට්ටමෙන් දේවල් මිලදී ගන්න එක ගැටලුවක් නෙමේ. ඒත් එහෙම කරන්නෙ තව කෙනෙකුට අවශ්‍ය ප්‍රමාණය අහිමි කරමින්, සීමාව ඉක්මවා යමින් නම් ඒක ගැටලුවක්. අවස්ථාව අනුව ඒක සාධාරණ බව කෙනෙක් තර්ක කරන්න පුලුවන් ඒත් ඒක හොද ද, නරකද, ස්වභාවිකද කියන දෙයට වඩා මිනිස්සු එහෙම ක්‍රියා කිරීමෙන් වෙන ප්‍රතිඵලය දිහා බලන්න ඕන. මේ පරිභෝජනය කියන තැනදි, අනෙක් හැම තැනදිම වගේ මිනිස්සු ක්‍රියාත්මක වෙන්නෙ තමා පමණක් මුල් කරගෙන. මේක ගෝලීය වශයෙන් ආර්ථිකමය වශයෙන් බැලුවත් මේ අසීමිත උන්නතිකාමය, පරිභෝජනය නිසා පෘථිවියෙත්, පරිසර පද්ධතිවලත් පැවැත්ම අර්බුදයකට ගිහින් තියන බව නම් ඇත්ත. The Platform මේ කාරණය ඉතාම නිර්මාණාත්මකව සිනමාවට අරගත්ත චිත්‍රපටයක්.

මැදින් කුහරයක් තියන විදිහට, එකක් යට එකක් ගොඩනැගුව හිරගෙවල් සමූහයක් තියනව. හැම හිරකුටියකටම තියනව අංකයක්. පහළට කොයිතරම් හිරගෙවල් තියනවද කියන්න කවුරුවත් දන්නෙ නෑ, හැමදාම එකම වෙලාවට හිරගෙවල් වල උඩ ඉඳන් පහලට ගමන් කරනව කෑම මේසයක්. තමන්ගෙ කුටියට කෑම මේසය ආවම පුලුවන් තරම් කෑම මේසයෙන් අරගෙන කාගෙන කාගන යෑම හැම කෙනෙක් ම කරන්නෙ. ඒ හින්ද ඉහළ මට්ටම් වල ඉන්න අය කෑම මේසෙ උපරිම රස බුක්ති වින්දට ක්‍රමයෙන් පහළට යන්න යන්න ආහාර ප්‍රමාණය අඩු වෙනව. පහළම ඉන්න අයට ඉතුරු වෙන දෙයක් නැති තරම්. මාසයකට වරක් මේ හිරකරුවන් ඉන්න හිරකුටි මාරු කරනව. පහළ ඉන්න අය උඩ එනව උඩ අය පහළ යනව. කෑම මේසය එන වෙලාවට පහළ ඉඳන් ආව අය කෑම නොලැබුනු ඇරියස් අල්ලනව. ආයෙත් පහළට යන්කොට මොනවත් නෑ. මේ හිරකරුවන්ට තමන් කැමති ඕනෑම එක වාස්තුවක් පමණක් මෙතැනට අරගෙන එන්න පුලුවන්. පිහියක්, ලණුවක්, පුටුවක් වැනි දෙයක්. කිසි කෙනෙක් අරගෙන එන්න නොහිතපු දෙයක්, ඒ කියන්නෙ පොතක් අරගෙන එක්තරා හිරකාරයෙක් මෙතනට එන්නෙ ඔය අතරෙ. ඔහු අන් අයට සාපේක්ෂව වෙනස් චරිතයක්. ඔහුට ඕනැ කරනව කෑදර කම මුල්කරගත්ත මේ ක්‍රමය වෙනස් කරන්න. හැමෝටම සාධාරණව ආහාර ලබා දෙන්න. ඉතින් ඔහුගෙ මේ උත්සහය කොතනින්ද කෙළවර වෙන්නෙ?

The Platform චිත්‍රපටය නිර්මාණය වෙන්නෙ ස්පාඤ්ඤ භාෂාවෙන්. Sci Fi/ Thriller ගුණය මේ චිත්‍රපටයෙ ඉහළින්ම විඳගන්න පුලුවන්. සමහර දර්ශන බලා ඉන්නත් අපහසුයි. ස්පාඤ්ඤ බසින් නිපදවෙන Thriller චිත්‍රපට ගැන අමුතුවෙන් කිවයුතු නෑ නෙ. ඒ ශොනරයේ ඉතාම සිනමා නිර්මාණ ගණනාවක්ම නිර්මාණය වෙලා තියනව. සමූහයක් විදිහට මිනිස් වර්ගයා මේ මොහොතෙ මුහුණ දෙමින් ඉන්න ගැටලුවක් චිත්‍රපටයට වස්තු විෂය වෙලා ඇති බව පැහැදිලියි. වෙළඳ පොළ මුල් කරගත්ත ධනවාදී ආර්ථික ක්‍රමයක් ඇතුලෙ ඇතිවෙන සමාජ පංති විෂමතාවද මේ චිත්‍රපටයෙන් අපි දකින්නෙ ? ලිබරල්වාදි නිදහස් සමාජයක ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කියන්නෙ ඇත්තටම පවතින යමක් ද? හැම කෙනෙකුටම සමානව සම්පත් බෙදීයන ක්‍රමයක් හදන්න පුලුවන් ද? පුලුවන් වුණත් ඒක කියන තරම් මානුෂික ද? චිත්‍රපටය නරඹන ඔබට හොයාගන්න ලැබේවි මේ ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරක් නැත්නම් අලුතෙන් වෙනත් ප්‍රශ්නයක්.

Aamis (2019)

ආදරය කරනකොට කෙනෙක් නිතරම විශාල අවදානමක් අරගන්නව. ඒ තවත් කෙනෙකුට තමන්ගේ ජීවිතයට ඇතුළ් වෙන්න ඉඩහැරීමෙන්. තමන්ගේ සිතුවිලි අතර ඉඩක් වෙන් කිරීමෙන්. තමන් මුළු හදවතින්ම අනෙකා ලඟදි නිරාවරණය වීමෙන්. තමන්ගෙ ප්‍රබල කම් වගේම දුබල කම් මොනවද කියල දැනගන්න ඉඩදීමෙන්. ඒක අවදානමක් වෙන්නෙ තමන්ව විනාශ කර දමන්න වුණත් අනෙකාට ඉඩ ලැබෙන නිසා. ප්‍රේම සම්බන්ධතාවක් ඇතුලෙ කෙනෙක් තමන්ගෙම කොටසක් අනෙකා වෙනුවෙන් වැය කරගන්නව නම්  ඒ කැප කිරීම් අතුලෙ තමන් ජීවිතේ අහිමි වෙන කොටස නැවත ගොඩනගා ගන්න පුලුවන් එකිනෙකාගෙ උදව්වෙන් මයි. 

Aamis 2019 අවුරුද්දෙ ඉන්දියාවේ ඈසෑම් භාෂාවෙන් නිමවුණු චිත්‍රපටයෙ යටිපෙළ මම දකින්නෙ ඒ විදිහට. මතුපිට තලයෙ අපි දකින්නෙ මාංශ වලින් හැදු ආහාර අනුභව කරන්න පුරුදු වෙලා ඉන්න මැදිවයසේ විවාහක වෛද්‍ය වරියක් සහ වෛද්‍ය ශිෂ්‍යයෙක් අතර කතාවක්. මේක ටිකක් අමුතු කතාවක්. අමුතු කියන්නෙ බොහෝ දේවල් ඉතාම සංකේතරෑපීව නිරෑපණය කරල තිබෙන නිසා. වෛද්‍යවරිය මේ තරුණයා ඈ ට ගෙනත් දෙන මාංශ වර්ගයක් අනුභව කිරීමෙන් සෑහෙන තෘප්තියක් ලබන බව පෙන්වනව. එතනදි වෙන්නෙ ඔවුන් දෙදෙනා අතරෙ සිදුවන කායික බැඳීමක් සංකේත අනුසාරයෙන් පෙන්වීමක් ද, නැත්නම් ඔහු ඇසුරේ ඇය ලබන අසීමිත සහනයද එයින් පෙන්වන්නෙ. සාමාන්‍යයෙන් ඉන්දියානු චිත්‍රපටයක දකින්න නොලැබෙන තරම් සියුම් කලාත්මක බවකින් පිරුණු වගේම බොහෝ ඉතාම සිනමාරෑපීව කවියක් වගේ රහ කරමින් විඳගත හැකි සහ මඟ හැර ගත නොගත යුතු සිනමාපටයක් Aamis.