හිලරි සහ ජැකී

ජැකී හෙමින් සැරේ දෑස් විවර කරල බැලුවා. ජනෙල් කවුළුවෙන් කාමරය ඇතුලට ඉරුරැස් ගලා එමින් තිබුණා. කුරුල්ලන් නාද කරමින් උන්නා. දැනටම උදේ වෙලා. ජැකී නිදිගැට කඩමින් අනෙක් පැත්ත හැරුණා. එයාගෙ සහෝදරිය හිලරි නම් තවමත් නිදි. ජැකී ගේ ඇඳ එහා පැත්තෙන් කවුදෝ යම් සටහනක් තියා ගිහින්. A Song for Holiday කියල උඩින්ම ලොකු අකුරෙන් ලියපු ඒ කඩදාසියේ තිබුණෙ සංගීත ස්වර ප්‍රස්තාරයක්.

"හිලරි නැගිටින්න.. අම්ම අලුතෙන්ම සින්දුවක් හදල" 

ජැකී, හිලරිවත් ඇහැරවගෙන නිදි ඇඳුම පිටින්ම සංගීත කාමරයට දිව්ව. ජැකී, හිලරි.. මේ දෙන්නගෙ අම්මා සංගීත ගුරුවරියක්, පියානෝ වාදන ශිල්පිනියක්. ඇයට ජැකී, හිලරි සහ තව පිරිමි දරුවෙක් හිටිය. ඒ නිවාසය සංගීතයෙන් පිරී ඉතිරී යන තැනක් වුණා. වයස අවුරුදු හතරෙදී රේඩියෝවෙන් චෙලෝ වාදනයක් අහන් හිටපු ජැකීට ඒ සංගීත භාණ්ඩය වාදනය කරන්න උවමනා වුණා. ජැකී ගෙ අම්මා ඇයට චෙලෝවක් අරගෙන දීල එය වාදනය කරන ආකාරය පුහුණු කළා. 

සංගීත කාමරයට දුවගෙන ගිය පුංචි ජැකීත් හිලරිත් අම්මා ලියා තිබුණ සංගීතය වාදනය කරන්න පටන් ගත්ත. හිලරි එයා ආසා කල Concert Flute එකත් ජැකී චෙලෝවත් වාදනය කරමින් උන්න. එකවරම හිලරි වාදනය නතර කලා. 

"ඔයා ගහපු නෝට් එක වැරදි ජැකී. මෙතනට එන්න ඕන බී ෆ්ලැට්. මේ බලන්න"

හිලරි ස්වර ප්‍රස්තාරය පෙන්වමින් කිව්ව. සංගීත දැනුම අතින් හිලරි, ජැකීට වඩා ගොඩක් ඉස්සරහින් හිටිය. ජැකීට නිතරම වාදනය කරන ස්වර වැරදුණා. තමන්ට හිලරි තරම් සංගීතය බැරිවීම ගැන ජැකී නිතර දුක්වුණා. හිලරි පාසලෙත් ප්‍රසිද්ධ චරිතයක් බවට පත්ව හිටිය. ගොඩක් අය ජැකීව හඳුනාගත්තෙත් "Flute ගහන හිලරි ගෙ සහෝදරිය" විදිහට. ජැකී නොනවත්වාම චෙලෝව පුහුණු වුණා. ඇයට එයින් තොර ලෝකයක් නොතිබුණ තරම්. ටිකෙන් ටික තත්ත්වය වෙනස් වුණා. ජැකී සහ ඇගේ චෙලෝ වාදනය පාසල ඇතුලෙ ප්‍රසිද්ධ වුණා. මාධ්‍ය හරහාත් ඈට ප්‍රසිද්ධියක් ලැබුණ. ඉන්පස්සෙ හිලරි "චෙලෝ ගහන ජැකී ගෙ සහෝදරිය" විදිහට හැඳින්වෙන්න පටන්ගත්ත. ජැකීගෙ අම්මා ඇයව චෙලෝ වාදනය වැඩිදුර හදාරන්න යොමු කලා. ක්‍රමයෙන් තමන්ගෙ හැකියාවන් ඔපමට්ටම් කරගත්ත ඇය තමා උපන්න එංගලන්තයේත්, යුරෝපයේත් ඉන් නොනැවතී මුලු ලෝකය පුරාත් ප්‍රසිද්ධියට පත්වුණා. ලංකාවේ කේමදාස මාස්ටර් පවා සංගීත වැඩමුළු වලදි, ජැකීගේ වාදනයන් දැක්වෙන් වීඩියෝපට ප්‍රදර්ශනය කර තිබුණා. නමුත් ඇගේ ජීවිතය කෙටි කාලයකට පමණක් සීමා වෙන්නෙ ඉතාම අවාසනාවන්ත විදිහට. ජැකී හෙවත් Jacqueline Du Pre අදටත් ලෝකයෙ බිහිවුණ විශිෂ්ටතම චෙලෝ වාදන ශිල්පිනියක් විදිහට සැලකුම් ලබනව. ජැකී සහ හිලරි සොයුරියන්ගේ ජීවත කතාව නිරූපණය කරමින් 1998 අවුරුද්දෙ Hilary and Jackie චිත්‍රපටය නිර්මාණය වෙන්නෙ ජැකී ගේ සොයුරිය හිලරි සහ සොහොයුරා පියර්ස් එක්ව රචනා කල A Genius in the family ග්‍රන්ථය ඇසුරෙන් 

සංදර්ශන පවත්වමින් ලෝකය පුරා සංචාරය කරමින් සමාජයෙ ප්‍රසිද්ධ චරිතයක් ව වැජඹුනත් යම් කාරණයක් ජැකීව වේදනාවට පත් කර තිබුණ. ඇයට උවමනා වී තිබුණා නිදහස. පාර තොටේ බස් රථයේ දුම්‍ රියේ කාගෙවත් අනවශ්‍ය අවධානයට ලක්නොවී ඇවිද යන සාමාන්‍ය තරුණියක් වෙන්න. ඇයට උවමනා වුණා ආදරය ලබන්න, ආදරය විඳින්න. නමුත් ඇය ගත කල කාර්‍යබහුල ජීවන රටාව ඇයව පීඩාවට පත් කර තිබුණා. 

සැනසීම සොයා යන ජැකී යුදෙව් ජාතික සංගීඥයෙක් වුණ Daniel Barenboim සමග පෙමින් බැඳෙනව. නමුත් ඉක්මණින්ම ඔහුගෙන් මිදෙන ජැකී, හිලරි සොයා එනව. හිලරි ගෙ සැමියා එක්ක රහස් සබඳතාවක් ගොඩනගා ගන්න ජැකී තමන් විඳින දුක් පීඩාවන්ට සහනයක් ඔහුගෙන් බලාපොරොත්තු වෙනව. නමුත් හිලරිට නම් මේ දේවල් රහසක් වෙන්නෙ නෑ. අවසානෙ ජැකී ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් වෙන්ව ගිහින් Daniel සමඟ විවාහවෙලා යුදෙව් දහම වැළඳගන්නව.

දවසක් වාදනයක් අතරදී ජැකී අතින් වෙලෝවේ අලුව අත හැරෙනව. වාඩිවී ඉන්නා තැනින් නැගිටින්න උත්සහ කලත් ඇයට එය කරන්න හැකිවෙන්නෙ නැහැ. තමන්ගේ අතපය සුපුරුදු විදිහට හසුරවා ගන්න බැරි බව ජැකී වටහාගන්නව. ජැකීව පරික්ෂා කරන වෛද්‍යවරයින් සොයාගන්නෙ ඇයට ශරීරයෙ පටක ක්‍රමයෙන් ඝන වෙන Multiple Sclerosis රෝගය වැළඳී ඇති බව. එතකොට ජැකී වයස අවුරුද්දු 28 තරුණියක්. ක්‍රමයෙන් උත්සන්න වන රෝගී තත්ත්වය නිසා ඇයට සිදුවෙනව සංගීත ජීවිතයෙන් සමුගන්න. මේ විදිහට අවුරුදු 14 ක් අත පය වාරු නැතිව Sclerosis රෝගයෙන් පීඩාවිඳිමින් ගතකර අවසානෙ ඇය 1987/10/19 වෙනිදා ජීවිතෙන් සදහටම සමුගන්නව.

ජැකීගේ ජීවිත පුවත ඇතුලත් Hilary and Jackie චිත්‍රපටය නරඹපු සමහර දෙනෙක් එය තදින් විවේචනය කර තිබුණේ චිත්‍රපටයෙන් ජැකී ගෙ රහස් සම්බන්ධතා පෙන්වා දෙමින් ඇගෙ චරිතය විනාශ කර ඇති බව කියමින්. The New Yorker පුවත්පතට දුන් සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදි හිලරි ඔවුන්ට පිළිතුරු දී තිබුණා. 

"ඔබ කෙනෙකුට ආදරය කරනකොට.

ඇය කියනවා..

ඔබ ආදරය කරන්නෙ ඔවුන්ට මුළුමනින්මයි. චිත්‍රපටය විවේචනය කරන අය බලන්නෙ චිත්‍රපටය ඇතුලෙ ජැකී ගෙ ඔවුන් කැමති කොටස දිහා පමණයි. නමුත් ජැකී තුළ නොතිබූ යමක් චිත්‍රපටයට ඇතුළත් කර තිබෙනව කියල මම හිතන්නෙ නෑ. ඇත්තටම ඇයට මේ චිත්‍රපටය දකින්න ලැබුණ නම් ඇය එයට ගොඩක් කැමති වේවි"

Hilary and Jackie චිත්‍රපටය බහුතර ප්‍රේක්ෂකයන් සහ විචාරකයන් අතින් පැසසුමට ලක්වුණා. චිත්‍රපටය අධ්‍යක්ෂනය කරන්නෙ Anand Tucker. පිළිවෙලින් ජැකී ගේ සහ හිලරි ගේ චරිත රඟදක්වන Emily Watson සහ Rachel Griffiths 1999 අවුරුද්දෙ දි ඔස්කාර් සම්මාන සඳහා නිර්දේශ ලබනව. Hilary and Jackie කණට ඉතාම ප්‍රිය බටහිර සම්භාව්‍ය සංගීතය නොඅඩුවම ඇතුළත්වුණ චිත්‍රපටයක්. ජැකීගේ කතාපුවත දැනටම ප්‍රේක්ෂකයන් දන්නා නමුත් වඩා නිර්මාණශීලී සහ නොසිතන අවසානයකට චිත්‍රපටය ගෙනයන්න නිර්මාණකරුවන් සමත්ව තිබෙනව. ඒ අවසානය එක්ක චිත්‍රපටය චරිතකතාවකින් එහා වෙනත් මානයකට යනව. Hilary and Jackie චිත්‍රපටයෙ එක් සුවිශේෂත්වයක් ඒ අවසානය.

ඉතා කෙටි සංගීත ජීවිතයක වුණත් ජැකී පැමිණි දුර පුදුමාකාරයි. ඈ යෞවන වයසේදීම මේ තරම් දස්කම් දක්වන්නෙ ඇගේ ජීවිතය කෙටි කලකට සීමා වීමට නියමිතව තිබූ නිසාද. අවුරුදු පහේදි සංගීතය ලිවීම ආරම්භ කරන මොසාට් පවා ගත කරන්නෙ ඉතා කෙටි ජීවිතයක්. සංගීත නිර්මාණයන් වෙනුවෙන්ම ජීවිතේ බොහෝ දේ කැප කර දිවා රෑ නොබලා වෙහෙසී වැඩ කිරීම නිසා ඇති වුණ පීඩනය ඔවුන්ගෙ ජීවිත මේ විදිහට උදුරාගත්තා ද.? චෙස්ටර් බෙනිංග්ටන්, ක්‍රිස් කෝර්නෙල්, කර්ට් කොබේන්, ජැනිස් ජොප්ලින්, ජිම් මොරිසන්, ජිමී හෙන්ඩ්‍රික්ස්, ඒමි වයින්හවුස්.. අඩු වයසින් මියගිය මේ ගායක ගායිකාවන්ගේ ලයිස්තුව ඔබට සිහිපත් වේවි. ඇයි ඔවුන්ට ඉක්මණින්ම යන්න සිදුවුණේ..?

"ඔබ සමාජයෙ ඉහළට යන්න යන්න ඔබ වැටෙන්නෙ ගොඩක් උඩ ඉඳල.." 

එහෙම කියන්නෙ ඩයනා කුමරිය. අතිශය සාමාන්‍ය ජීවිත ගතකරන අපිට ඔවුන් සමාජයෙ ඉහළින් විහිදන රැස් වළලු පෙණුනත් ඇත්තටම ඔවුන්ගෙ ඇතුළාන්තයෙන් දුක් වේදනාවන් අපි දකින්නෙ නෑ. ජැකී පවා ඈ ලද සියලු දේ අතහැරල ඉතා සාමාන්‍ය නිදහස් ජීවිතයක් ගත කිරීමේ ආශාවෙන් පෙළුන බව චිත්‍රපටයෙ දැක්වෙනව. සමාජෙ කොයි තැනක හිටියත් ජීවිත යථාර්ථය කාටත් පොදු බවත්, සියලුදෙනාම සරල, සුන්දර නිදහස් ජීවිතයක් ගත කිරීමේ සහ ආදරය ලැබීමේ ආශාවෙන් නිරන්තරයෙන් පෙළෙන බව නම් ඇත්‍තක්. වෙනස තියෙන්නෙ ඔබ ජනප්‍රිය වෙන්න වෙන්න ඔබේ වේදනාවට ප්‍රවෘත්තිමය වටිනාකමක් ලැබීම පමණයි. එය සමහරවිට වේදනාව තවත් වැඩිකරවන සුලුයි. ඛේදජනක විදිහට අකාලයෙ නික්මයන්න සිදු වුණත් ඔවුන් කළ දේවල් අපි සිහිපත් කරන්නෙ විශාල ආදරයකින්. ඇත්තටම ඒ කිසි කෙනෙක් සදාකාලිකව වෙන්ව ගියේ නෑ. චෙලෝවේ තත් අතර නිමැවෙන සංගීතයක, ගිටාර වාදනයක ගායනාවක අනන්ත දුක් පීඩා මැද බිහිවුණු ඒ සංගීතය අදත් අද වගේම හෙටත් මිනිසුන් අතර පවතීවි.

සැබෑම Jacqueline Du Pre චෙලෝ වාදනයක් අතර

එංගලන්තයේ කෙන්සිංටන් පාක් හි පිිහිටා ඇති Jacqueline Du Pre  පිලිරුව

 Hilary and Jackie චිත්‍රපටයෙන් 

Jacqueline ගේ චෙලෝ වාදනයක්..