Murder on the Orient Express (1974)

Agatha Christie නම් ඒ ලෝ ප්‍රකට රහස් පරීක්ෂක නවකතාකාරිය අවසාන වතාවතාවට ප්‍රසිද්ධ ස්ථානයක දැකගන්න ලැබෙන්නෙ 1974 වසරේ ඇගේම නවකතාවක් ඇසුරෙන් නිර්මාණය වුණු Murder on the Orient Express චිත්‍රපටයෙ එළිදැක්වීමේ උත්සවය තිබුණු දවසේ. ඉන් වසර දෙකකට පසුව 1976 දී 85 හැවිරිදිව තමන්ගේ නිවසේදී සාමකාමීව මරණය වැළඳගන්නාතුරු ඇය මෙවැනි කිසිම අවස්ථාවකට සහභාගි වුණේ නෑ. Agatha Christie අතින් රචනා වුණු රහස්පරීක්ෂක කතා කොයිතරම් ලෝකය පුරාම ප්‍රසිද්ධියට පත්වුණාද කියන දෙය ඔබ දන්නව. ඒ කතා ආශ්‍රය කරගෙන නිර්මාණය වුණු චිත්‍රපට, රූපවාහිනි නාටක ගණන අප්‍රමාණයි. නමුත් ඇය කියා තිබුණු විදිහට ඇය නරඹා තිබුණු ඒ හැම චිත්‍රපටයක් අතරින්ම ඇය වඩාත් තෘප්තිමත්වී තිබුණේ  Murder on the Orient Express චිත්‍රපටයෙන් පමණයි. ඒ වගේම ඒ කතා අතර ඇය අතින් උපත ලැබූ බෙල්ජියම් ජාතික රහස් පරීක්ෂක Hercule Poirot චරිතය වඩාත්ම නිවැරදිව ඉදිරිපත් කරතිබුණේ මේ චිත්‍රපටයෙන් බවත් ඇය කියා තිබුණා. Murder on Orient Express චිත්‍රපටය 12 Angry men, Dog Day Afternoon වැනි විශිෂ්ට ගණයේ සිනමා නිර්මාණ බිහිකළ අධ්‍යක්ෂවරයෙක් වුණු Sidney Lumet ගේ නිර්මාණයක්.

Orient Express නමින් හැඳින්වෙන්නෙ යුරෝපයේ නැගෙනහිර කෙළවර පිහිටි තුර්කියේ ස්තාන්බූල් නගරයෙ පටන් බටහිර අන්තයේ පිහිටි ලන්ඩන් නගරය දක්වා යුරෝපය හරහා ගමන්කල දුම්රියක්. බෙල්ජියම් සමාගමකට අයිති මේ දුම්රිය සේවාව 2009 අවුරුද්දේ ධාවනයෙන් ඉවත් වෙන තුරුම ක්‍රියාත්මකව පැවතුණා. රුසියාවට ආසන්න කලාපයෙ මේ දුම්රිය ගමන්කරද්දි අධික හිම පතනය නිසා බොහෝ වෙලාවට දුම්රිය මාර්ගය අවහිර වෙනව. ඒ නිසා ඒ අතරදි ටික දිනක් දුම්රිය ගමන ඇනහිටිනව. Agatha Christie තමන්ගෙ පරිකල්පනය මෙහෙයවන්නෙ මේ ආකාරයට නතරවුණු දුම්රියක සිදුවෙන අබිරහස් ඝාතනයක් කේන්ද්‍ර කරගෙන. 

Murder on the Orient Express කතාවට මුල්වෙන්නෙ  වර්ශ1935 කාලය. මැදපෙරදිග කලාපයේ බ්‍රිතාන්‍ය හමුදාවට අදාල ගැටලුවක් විසඳාදෙන රහස් පරීක්ෂක Hercule Poirot, Orient දුම්රියෙන් නැවත ලන්ඩනය බලායාමට සූදානම් වෙනව. එතනදි Poirotට මුණගැහෙනව තමන්ගේ පැරණි මිතුරෙක් වගේම Orient දුම්රිය සමාගමේ හිමිකරු වන Signor Bianchi. යුගොස්ලාවියාව වන තුරුම බාධාවකින් තොරව දුම්රියේ ගමන සිදුවෙන  නමුත් හිමවැස්මෙන් මාර්ගය අවහිරවී තිබෙන නිසා ගමන තරමක් පමාවෙන බවයි මගීන්ට දැනගන්න ලැබෙන්නෙ. ඒ අතරෙ දුම්රියෙ ගමන්ගත් ඇමරිකානු ව්‍යාපාරිකයෙක් වුණු Samuel Ratchett මහතාව ඝාතනයට ලක්වී ඇතිබව හදිස්සියේම අනාවරණය වෙනව. යම් තියුණු ආයුධයකින් ඔහුගෙ පපුවට දොළොස්වතාවක් ඇනීමෙන් මරණය සිදුකර තිබුණ. දුම්රියේ වෛද්‍යවරයා කියාසිටින්නේ මෙය නිසැකවම සැලසුම් සහගතව කල මිනිස් ඝාතනයක් බව. දුම්රිය හිමිකරු විදිහට Signor Bianchi ආරාධනා කරනව තමන්ගේ මිත්‍ර Poirotට මේ අභිරහස සොයාදෙන්න. ඝාතකයා අනිවාර්යයෙන් මගීන් අතර කෙනෙකු වියයුතු බවත් මේ මොහොතේ ඒ තැනැත්තා තමන් අතර සිටින බවත් Poirot කියනව. එක් එක් මගීන් ගෙන් වෙන වෙනම ප්‍රශ්න විමසමින් මේ ගැටලුව විසඳන්න Poirot උත්සාහ කරනව. 

Murder on the Orient Express සම්මාන ගණනාවකටම නිර්දේශ වුණත් කැපී පෙනෙන්නේ හොඳම සහාය නිළිය විදිහට Ingrid Bergman දිනාගත් ඔස්කාර් සම්මානය.  ඇගෙ රඟපෑම තිරයෙ දිස්වෙන්නේ තරමක කෙටි කාලසීමාවක. නමුත් කැපීපෙනෙන රංගනයක් ඉදිරිපත් කරන්න ඒ කුඩා ඉඩකඩ වුණත් සෑහෙන බවයි ඇය මේ විදිහට ඔප්පු කර පෙන්වන්නෙ. අනෙක් චරිත අතර Sean Connery, Anthony Perkins වැනි සුපිරි ගණයේ රංගවේදීන් දැකගත හැකියි. 

මැදපෙරදිග ආසන්නයේ පටන් බටහිර යුරෝපය දක්වා ගමන් කරන දීර්ඝ නමුත් සුන්දර Orient Express දුම්රිය මගීන් අතරේ මිනිස් ඝාතනයක් සිදුකරන්න තරම් හැකියාවක් ඇතියයි සැක කළ හැකි කෙනෙකු නැති තරම්. ඔවුන් හැම කෙනෙකුම වගේ සමාජයේ වැදගත් යයි සම්මත ගෞරවනීය මිනිසුන් සහ ගැහැනුන් මිස අපරාධයකට සම්බන්ධ බවට කොයි ආකාරයකින් වත් සැකකල හැකි අය නොවෙයි. නමුත්, අපරාධයක් කළ කාට වුණත්, තියුණු දෑස් ඇති සහ අතිශ්‍ය කල්පනාකාරී රහස් පරීක්ෂක Hercule Poirot ගෙන් ගැලවෙන්න ලැබේවි කියල හිතන්න නම් අමාරුයි.