Sense and Sensibility (1995)

1775 දෙසැම්බර් 16 වෙනිදා Jane Austin උපතලබන්නෙ එංගලන්තයේ හැම්ප්ෂයර් ප්‍රාන්තයෙ. පිරිමි ළමුන් හය දෙනෙක් සහ ගැහැණු ළමුන් දෙදෙනෙකුගෙන් සමන්විත වුණ පවුලේ දෙවැනියා වුණේ ඇය. Jane Austin ගේ වැඩිමහල් සහෝදරිය වුණ Cassendra පසුකාලීනව ඇයගේ ජීවිතයේ වඩාත් සමීපතම චරිතය බවට පත්වෙනව. මේ දෙදෙනාම කිසිදාක කවුරුන්හෝ සමග විවාහ නොවී තනිකඩව ජීවිතය ගෙවා දැම්මා. Jane ගේ දෙමව්පියන් ඉහළ අද්‍යාපනයක් ලැබූ අය. ඔවුන් තමන්ගෙ දරුවන්යත් හොඳ අධ්‍යාපනයක් ලබා දුන්න. Jane බොහොම තදින්ම පොත පත කියැවීමට යොමුවී හිටිය. ලිවීම ගැන Jane ගේ ආශාව දැල්වෙන්නෙත් ඇය කුඩා වයසෙදිම යි. 1787 - 1793 අතර කාලයෙ, ඇයට වයස අවුරුදු 12 පටන්, ලියවුණු කවි, කෙටි කතා පිරුණු සටහන් පොත් කිහිපයක් ඇගෙ මුල්ම ලිවීම් විදිහට හඳුනා ගැනෙන්නෙ. වචන 90,000 ටත් අධික ප්‍රමාණයක් මේ පොත් වල ලියැවී තියන බව කියවෙනව. ඇගෙ මුල්ම කෙටි නවකතාව වුණු Lady Susan ලියවෙන්නෙත් මේ කාලයෙදි, ඇයට වයස අවුරුදු 14 පමණ කාලෙදි. නමුත් 1871 වර්ෂය වනතුරු ඇය එය ප්‍රකාශයට පත් කරන්නෙ නැහැ. ලිවීම ඇගේ ජිවිතය සමග කොයිතරම් දැඩිව බැඳී තිබුණාද කියන කාරණය ඉන් පැහැදිලි කරගන්න පුලුවන්.

Jane Austen ඇගේ මුල්ම දිගු නවකතාව ලිවීම ආරම්භ කරන්නෙ 1796 දී. Elenor and Marianne නමින් ලියූ මේ නවකතාව ඇය 1811 දී Sense and Sensibility නමින් නිර්නාමිකව ප්‍රකාශයට පත් කරනව. ඇය තමන්ගෙ දෙවන නවකතාව Pride and Prejudice ලියන්නේත් ඔය අතරමයි. එය ප්‍රකාශනයට පත්වෙන්නෙ 1813 අවුරුද්දෙ. ඇගේ මේ මුල්ම නවකතා දෙකම සෑහෙන ජනප්‍රියත්වයක් ලබාගන්නව. ලේඛිකාවක් විදිහට ඇය පාථක, විචාරක මේ දෙඅංශයේම අවධානය දිනාගන්න සමත්වෙනව. ඇය ලිවීම වෙනුවෙන් ජීවිතයම කැප කළ තැනැත්තියක්. අධික වශයෙන් වෙහෙසීම නිසා ඇය නිතරම ලෙඩ රෝග වලින් පීඩා වින්දා. වයස අවුරුදු 41 දි ඇය Addison's disease, නම් දුර්ලභ ගණයේ රෝගී තත්ත්වය නිසා ජීවිතයෙන් සමුගත්ත. කෙටි ජීවිත කාලයක් ඇතුලෙ වුණත් Jane Austin බිහිකල කෘතීන් පාථකයන්ගේ ආදරය දිනාගන්නේ සියවස් ගණනකට පස්සෙ අදත් ඒ වගේම හෙටත් එකවගේ නොඅඩුවමයි. 

Jane Austin හේ කතා කලට බොහෝ විට පදනම් වෙන්නෙ පවුල ඇතුලෙ මානව සම්බන්ධතා, විවාහය, එංගලන්තයේ පිටිසර ගම්බද ජීවිතය වැනි කාරණා. ඇය රචනා කල කෘතීන් ලොව පුරා භාෂාවන් ගණනාවකට පරිවර්තනයවී තිබෙනව. ඒවා චිත්‍රපට, ටෙලි නාටක ගණනාවකටම පාදක වී තිබෙනව. ඇගේ මුල්ම දිගු නවකතාව Sense and Sensibility, ආශ්‍රයෙන් සහ ඒ නමින්ම නිමවුණු චිත්‍රපටය තිරගත වෙන්නෙ 1995 දී. 

Sense and Sensibility කතාවෙ කියැවෙන්නෙ ස්වාමියා අහිමි වුණු මවක් සහ ඇගෙ දියණියන් තිදෙනෙක් ගැන. වැඩිමහල් දියණියන් දෙදෙනා වුණ Elenor Dashwood සහ Marianne Dashwood වටා තමයි කතාව මූලිකවම ගොඩනැගෙන්නෙ. පියා අහිමිවෙන නිසා මේ පවුල ආර්ථිකමය වශයෙන් සහ සමාජය ඇතුලෙ පීඩාවට පත් වෙනව. ඉන් මිදෙන්න තියන මග මේ දියණියන් දෙදෙනා ඉක්මණින්ම විවාහ කරදීම බව මව කල්පනා කරනව. මුදල් අගහිඟකම් ඇරෙන්න ඔවුන්ට වෙන කිසිම අඩුපාඩුවක් නෑ. ඒත් ගැළපෙන, විශ්වාසවන්ත සහකරුවන් සොයාගන්නෙ කොහොමද. වඩා තැන්පත්, දයාබර Edward, ප්‍රේමණීය සහ විනෝදබර John, නිහඬ ගුප්ත චරිතයක් වුණ Brandon .. Dashwood පවුලේ ඉරණම විසඳෙන්නෙ මේ කවුරු අතින් ද. සිත් බිඳීම්, බැඳීම් අතර ගලායන ඔවුන්ගේ කතාව අපි චිත්‍රපටය පුරා දකින්නෙ.

Sense and Sensibility අධ්‍යක්ෂනය කරන්නෙ සුප්‍රසිද්ධ සිනමාකරුවෙක් වුණ තායිවාන ජාතික Ang Lee විසින්. Crouching Tiger Hidden Dragon, Life of Pi, Brockback Mountains, Gemini Man, Eat Drink Man Women ඔහු අතින් නිර්මාණය වුණ සිනමාපට. ඉතින් ඔහු කවුද කියල අමුතුවෙන් හඳුන්වාදෙන්න අවශ්‍ය නෑ. චිත්‍රපටයෙ තිර පිටපත රචනා කරන්නෙ, Elenor ගේ චරිතය රඟදක්වන Ema Thompson විසින්මයි. ඇය මේ වෙනුවෙන් අවුරුදු පහකට ආසන්න කාලයක් වැය කර තිබෙනව. ඒ අවසාන පිටපත අත් අකුරින් ලියූ පිටු තුන්සිය පනහකින් සමන්විත බවයි කියන්නෙ. මේ වෙහෙස වෙනුවෙන් Ema Thompson ට නිසි ඇගයුම ලැබෙන්න 1996 වසරේ Oscar සම්මාන උළලේ හොඳම අනුවර්තිත තිරපිටපතට නියමිත සම්මානය ඇයට හිමි කර දෙමින්. ඒ අනුව ඇය හොඳම නිළිය (Howards End) සහ හොඳම තිර රචනය යන අංශ දෙකෙන්ම ඔස්කාර් සම්මාන දිනූ මුල්ම තැනැත්තිය බවට පත්වෙනව.

මේ තරම් වෙහෙසක් දරල කල නිර්මාණයෙ අවසාන ප්‍රතිඵලය ගැන කෙටියෙන්ම යමක් කියනව නම් කියන්න තියෙන්නෙ ඒක "එක මොහොතක් වත් ඇස් ඉවතට ගන්න නොහිතන" මට්ටමේ එකක් බව. එංගලන්තයේ පිටිසරබද දර්ශන තල වල සුන්දරත්වය, කතාවේ තිබෙන Classic ස්වභාවය, Kate Winslet, Emma Thompson, Alan Rickman, Hugh Grant මේ අයගෙ රඟපෑම්.. (විශේෂයෙන් අතිසුන්දර කේට්) මේ දෙවල් එකතු වුණාම දකින්න ලැබෙන දෙය ඒ තරම් ආකර්ශණය යි. Pride and Prejudice, Atonement, Jane Eyre, Little Women, Far From Madding Crowd වගේ Historical Drama වර්ගයේ චිත්‍රපට රස විඳින්න කැමති කෙනෙක් මේක මගහැර නොගත යුතු එකක්. මට ඒක ඉතාම සුන්දර අත්දැකීමක් බවට පත්වෙන්නෙ Sense and Sensibility මෑතකදි මම ආසාවෙන්ම රසවිඳිපු චිත්‍රපට අතරට එක් වෙමින්.