A hidden life (2019)

"සමිඳාණෝ මා එඬේරාණෝ ය; අග හිඟ මට නොවන්නේ ය. එතුමාණෝ නිල් තණ බිම් මත මා සතප්වා, නිසල දිය වෙත පමුණුවා, මා පණගන්වන සේක. සිය නාමයේ මහිමය සැලසෙන ලෙස දමිටු මඟ මා ගෙන යන සේක. මරණය වැනි ගන’ඳුරු රුදුරු නිම්නය මැදින් ගියත්, ඔබ මා සමඟ බැවින්, මට කිසි බියක් නොවන්නේ ය."

(ගීතාවලිය 23: 1 - 4)

.

.

ඉතිහාසය නමැති පොතේ පිටු බොහෝ වෙලාවට පිරවෙන්නෙ ජයග්‍රාහකයන් ගේ නම්වලින්. නැත්නම් මහා ඛේදවාචක වලින්. දීර්ඝ කාලීන අඳුරු පරිච්ඡේදය වලින්. නමුත් මේ අඳුර ඇතුළේ තමන් විශ්වාස කරන ආලෝකය තුළම පැවතුණු, නපුරින් මුළු සමාජය වැහිල යද්දි යහපත් බවේ මුල් සිඳනොගත්තු කුඩා කුඩා තනි මිනිස් ජීවිත මේ ඉතිහාස පොතේ කතුවරුන්ට කවදාකවත් විෂය වුණේ නැහැ. ඒ ආලෝකයේ ජීවිත ගැන කොතැනකවත් මහාපරිමාණයෙන් සඳහනක් වෙන්නෙ නෑ. අද අපි අතරෙ යම් යහපත් කමක් ගැන අදහසක් රැඳිල තියනව නම් ඒ තමන්ගේ ජීවිතය කැපකරල ඒ යහපත වෙනුවෙන් පෙනීහිටි කුඩා හෝ මිනිස් සමූහයක් නිසාම බව අපිට බොහෝ වෙලාවට අමතකයි. සිනමාවේ ඇමරිකානු කවියා වෙන Terrence Malic තමන්ගේ A hidden life චිත්‍රපටයෙන් කරන්නෙ ඒ සැඟවුණු ජීවිත සොයාගෙන ගිහින් අනාවරණය කිරීමේ සුවිශේෂ කාර්‍ය.

දෙවන ලෝක යුද්ධය කියන්නෙ මෙන්න මේවගේ මිනිස් ඉතිහාසයේ ලියවුණු එක් අඳුරුතම සිදුවීම් මාලාවක්. විශේෂයෙන් යුරෝපයේ එය ලෙයින් නැහැවී ගිය කාල වකවානුවක්. Shindlers list වගේ මේ සිදුවීම් මුල්කරගෙන නිමැවුණු චිත්‍රපට නරඹා ඇත්නම් නාසිවාදී හමුදාව කොයිතරම් සැහැල්ලුවෙන් අහිංසක මිනිස්සුන් සමූහ වශයෙන් මරා දැම්මද, මිනිස් ජීවිතයක වටිනාකම කොයිතරම් හැල්ලුවට ලක්වුණාද කියන කාරණය දැක්ගන්න ලැබේවි. මේ සමයේදි ජර්මන් ඒකාධිපති හි'ලර් තමන්ගේ රටෙන් සහ තමාට හිතවාදි අනෙක් යුරෝපියානු රටවලින් නාසි හමුදාවට සෙබලුන් එක්රැස් කරන්න පටන්ගෙන තිබුණා. හමුදා සෙබලුන් තෝරාගත්තෙ සාමාන්‍ය ජනතාව අතරින්මයි. ටික දෙනෙක් පමණක් මේ යුද්ධයට තමන්ට දායක විය නොහැකි බව කියමින් මේ කැඳවීමට පිටුපෑව. A hidden life ඒ ආකාරයට නොමිනිස් යුද්ධයකට සහභාගි වීම ප්‍රතික්ෂේප කළ මිනිසෙකුගේ කතාවක්.

 ෆ්‍රාන්ස් සහ ඔහුගේ බිරිඳ ෆ්‍රාන්සෙස්කා ඔස්ට්‍රියාවේ ඇල්ප්ස් කඳුකරය පසුබිම් කරගත් ගමක ගොවිතැන් කරමින් ජීවිතේ ගත කළ සාමාන්‍ය යුවළක්. ඔවුන් අවට තිබෙන මේ කඳුකර පරිසරයත් ඉතාම සුන්දර එකක්. දෙදෙනාගේ ජීවිත ගතවුණේත් ඒ වගේම සුන්දරව ආදරයෙන් පිරී ඉතිරී යමින්. පහුකාලීනව දියණියන් තුන්දෙනෙක්ම මේ ආදරණීය පුංචි පවුලට එකතු වෙනව. දෙවනි ලෝක යුද්ධය ආරම්භ වෙන්නෙ ඔය අතර. ෆ්‍රාන්ස්ට අනිවාර්ය යුධ පුහුණුවකට ජර්මන් හමුදාවෙන් කැඳවීමක් ලැබෙනව. ටික කලකට හරි පවුලෙන් වෙන්වීම දුකක් වුණත් ඒ දුක ඉවසාගෙන ෆ්‍රාන්ස් මාස කිහිපයක් යුධ පුහුණුවට පිටත් වෙනව. අපසු ගමට එන ෆ්‍රාන්ස්ට දෙවනි වර කැඳවිම ලැබෙන්නෙ හමුදාසේවයට එක්වෙන්න නියම කරමින්. නමුත් මෙය බාරගන්න ෆ්‍රාන්ස් සූදානම් නැහැ. ඔහු භක්තිමත් කිතුණුවෙක්. අහිංසක මිනිසුන් මරා දමමින් ගෙනයන යුද්ධයකට දායක වෙනව කියන්නෙ ඔහුට අනුව තමන් විශ්වාස කරන වටිනාකම් වලට එරෙහිව යාමක්. මිනීමැරු ආඥාදායකයෙක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම, ඔහු තම නායකයා විදිහට පිලිගැනීම ඔහුට කිසිසේත්ම කළ නොහැක්කක්. තමන්ගේ ආත්මය පාවාදෙමින් නාසි හමුදාවට එක්වීම ප්‍රතික්ෂේප කරන ඔහුට මොකක්ද වෙන්නෙ?

මෙතනදි ෆ්‍රාන්ස්ටත් ඔහුගෙ බිරිඳ වගේම දරුවන්ටත් සමාජයෙන් එල්ලවෙන පීඩනය බොහෝම තදබල එකක්. දහස් ගණනක් මිනිස්සු ජීවිතය පරදුවට තබල රටවෙනුවෙන් යුදවදින්න පිටවී යන අතරෙ ෆ්‍රාන්ස් එය නොකිරීම බයගුළු කමක් විදිහටයි ඔවුන් හඳුන්වන්නෙ. උපන් රටට ණයගැති දේශද්‍රෝහින් විදිහට හංවඩු ගැහෙන ෆ්‍රාන්ස්ටත් ඔහුගෙ පවුලටත් සිදුවෙන්නෙ ගමේ මිනිස්සුන්ගෙන් නොයෙක් හිරිහැර, අපහාස, උපහාස වලට ලක්වෙන්න. තමන් මැදිවෙලා ඉන්න මේ ගැටලුවට විසඳුමක් පතාගෙන ෆ්‍රාන්ස් යන්නෙ පල්ලියට. නමුත් එතනදිත් ඔහුට සහනයක් ලැබෙන්නෙ නැහැ. පල්ලිය පවා තියෙන්නෙ දේශපාලකයන්ගෙ බලයට අභියෝග නොකරන පසුගාමී තැනක. භක්තිමත් කිතුණුවෙක් සහ කිතුණු දහමේ වටිනාකම් බොහෝම තදින් තමන්ගේ ජීවිතේ පවත්වාගන්නා මිනිසෙක් වුණු ෆ්‍රාන්ස් මෙතනදි පත්වෙන අසරණ භාවය ගැන අමුතුවෙන් විස්තර කරන්න අවශ්‍ය නැහැ. මොන දේ වුණත් තමන් ගත් තීරණයේ නොසැලී ඉන්න ඔහු තීරණය කරන්නෙ මෙවැනි තත්ත්වයක් යටතෙ. 

A hidden life පැය තුනකට ආසන්න ධාවන කාලයක් තියන සහ බොහෝම ඉවසිලිවන්ත ව නරඹන්න ඕන සිනමාපටයක් බව කියන්නම්. කඳුවැටි, තැනිතලාබිම්, ගොවිපළ සත්තු, සීසෑම්, තණකොළ කැපීම්, මෙවැනි දර්ශන අධ්‍යක්ෂවරයා ඉතාම සංකේතාත්මකව චිත්‍රපටය ඇතුළෙ භාවිත කරල තියනව. Terrence Malic ගේ සිනමා භාෂාව මේවගේ සාහිත්‍යමය ගුණයෙන් පිරුණු එකක්. රූප සෞන්දර්ය උතුරායන දර්ශන තල,  භාවනාත්මකම විඳගතයුතු මන්දගාමී බව, මේවා Terrence Malic ගේ සිනමා භාවිතාවේ අනන්‍ය ලක්ෂණ.  A hidden life ඒ සියළු ගුණාංගවලින් පොහොසත්. 

A hidden life චිත්‍රපටයෙ කියවෙන්නෙ සැබෑ ජීවිත කතාපුවතක්. Franz Jägerstätter ඔහු සැබැවින්ම මෙලොව ජීවත්වුණු මිනිසෙක්. වර්ගවාදයත්, මිනිසත්කමට එරෙහි ප්‍රචණ්ඩත්වයත් ප්‍රතික්ෂේප කළ තැනැත්තෙක්. ආයුධ අතටගත් ඕනෑම කෙනෙකුට වීරයෙක් වෙන්න පුලුවන්. නැත්නම් තමන් වීරයෙක් බව තමන්ටම හිතාගන්න පුලුවන්. නමුත් ලෝකයෙන් මොන බලපෑම එල්ලවුණත් තමන්ගේ හදවතට එකඟව ජීවත්වීම කියන්නෙ ඊට වඩා ටිකක් අමාරු වැඩක්. බොහෝ වෙලාවට ටික දෙනෙක් විතරක් ඇතුළුවෙන පටු දොරටුවක්. වීරත්වය කියන්නෙ අන්න ඒ යහපත් බවේ කුරුස ගමනට මිස වෙන යමක් නොවෙන බවයි මේ සැඟවුණු ජීවිත රහසේම අපිට කියාදෙන්නෙ.

A hidden life 

Directed by

Terrence Malick

Written by

Terrence Malick

Starring

August Diehl

Valerie Pachner

Matthias Schoenaerts

Cinematography

Jörg Widmer

Edited by

Rehman Nizar Ali

Joe Gleason

Sebastian Jones

Music by

James Newton Howard